Bác Tôn với việc cung cấp vũ khí cho quân dân Mỹ Tho trong những ngày đầu Nam Bộ kháng chiến

Sau khi chiếm được thị xã Mỹ Tho, quân Pháp bắt đầu đánh bung ra vùng nông thôn. Tại Mặt trận Vĩnh Kim (huyện Châu Thành), quân dân ta chiến đấu trong điều kiện hết sức khó khăn; vũ khí chủ yếu là giáo mác, tầm vông vạt nhọn, súng đạn rất ít. Mặt trần này do đồng chí Dân Tôn Tử (Trần Văn Vi) chỉ huy. Lúc bấy giờ, đồng chí Dân Tôn Tử là Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Chủ nhiệm Mặt trận Việt Minh kiêm Ủy viên Quân sự tỉnh Mỹ Tho và Chi đội trưởng (Trung đoàn trưởng) Chi đội tỉnh Mỹ Tho.

Đầu tháng 11/1945, đồng chí Nguyễn Thị Thập được Xứ ủy Nam Bộ tăng cường cho Tỉnh ủy Mỹ Tho. Trước tình hình đó, đồng chí đã lên xã Đốc Binh Kiều (nay thuộc huyện Tháp Mười, tỉnh Đồng Tháp) xin Xứ ủy và Ủy ban Nhân dân Nam Bộ cung cấp vũ khí để quân dân ta đánh Pháp. Là Ủy viên Ủy ban Kháng chiến Nam Bộ, Trưởng ban Quân nhu Nam bộ, Bác Tôn đã ưu tiên cung cấp súng đạn cho tỉnh Mỹ Tho. Về sự việc này, đồng chí Nguyễn Thị Thập kể:

“Anh Dân Tôn Tử nói với tôi:

- Anh em ta rất hăng hái, nhưng phần lớn chỉ có tầm vông và giáo mác. quần áo thì rách bươm.

- Để tôi lên Đốc Binh Kiều xin súng đạn cho! Thế nào cũng có! Tôi nói vậy để an ủi và động viên anh Dân Tôn Tử đang chỉ huy Mặt trận Vĩnh Kim,  chứ thực bụng cũng không hy vọng lắm.

Trong tỉnh Mỹ Tho, từng nơi, từng vùng, ta và địch còn cầm cự nhau. Xã Đốc Binh Kiều coi như căn cứ của ta. Xứ ủy và Ủy ban Nam Bộ đều đóng tại đó. Tôi lên báo cáo với các anh về tình hình Mặt trận Vĩnh Kim, các anh bảo tôi đến gặp anh Hai Thắng (Tôn Đức Thắng/Bác Tôn), ảnh sẽ giải quyết cho. Bấy giờ, Bác Tôn được cử vào Ủy ban Kháng chiến Nam Bộ, phụ trách Trưởng ban Quân nhu. Tôi đến chỗ ở của Bác tại Thiên Hộ (huyện Cái Bè) vào khoảng một giờ trưa. Bác đứng trên nhà sàn, thấy xuồng tôi cập bến, Bác hỏi:

- Cô Mười đi đâu đó?

- Tôi lên đây thăm Anh Hai đây! Tôi đáp vậy, bụng có hơi mừng.

- Cô khỏe không? Anh em thế nào?

- Dạ khỏe. Còn anh em thì vẫn bình thường.

- Cơm nước gì chưa?

Bác hỏi xong, không đợi tôi trả lời quay vào trong bảo anh em nấu cơm. Tự tay Bác pha trà mời tôi và hai anh chèo xuồng uống nước. Tôi báo cáo với Bác về tình hình huyện Châu Thành, việc anh Dân Tôn Tử giữ Mặt trận Vĩnh Kim, phải từ bến đò Long Hưng rút về Bình Trưng vì súng đạn không có,…

- Cô đi lên bằng gì? Bác hỏi.

- Dạ đi xuồng thôi!

- Tôi biết rồi. Không có đem theo chiếc ghe nào trọng trọng sao? Xuồng chở sao hết!

Tôi mừng quá. Cơm nước xong, Bác cho mượn chiếc ca - nô mang tên Bạch Đằng chở vài chục khẩu súng “mút” (súng trường Mux-cơ-tông/mousqueton), lựu đạn và đạn khá nhiều, bảo tôi đưa ca - nô về Mặt trận Vĩnh Kim.

Chiều tôi từ giã Bác, ca - nô về tới Bình Trưng độ mười giờ đêm. Anh Dân Tôn Tử và  du kích, dân quân mừng quá, reo hò ầm ỉ. Mọi người đốt đuốc, lo khiêng vác súng đạn lên bến”.

Nhờ số vũ khí quý giá do Bác Tôn chỉ đạo cung cấp và tinh thần chiến đấu mưu trí, sáng tạo, dũng cảm của quân dân ta, Mặt trận Vĩnh Kim được giữ vững đến cuối tháng 12/1945, góp phần to lớn vào việc tiêu diệt sinh lực  địch và đánh bại chiến lược “đánh nhanh, thắng nhanh” của bọn chúng, tạo điều kiện cho toàn tỉnh và cả Nam Bộ bước vào cuộc kháng chiến lâu dài chống thực dân Pháp xâm lược.