Thế kỷ

3. Mỹ Tho - cái nôi của nghệ thuật cải lương

Vào đầu thế kỷ XX, ở tỉnh Mỹ Tho (nay là tỉnh Tiền Giang) đã xuất hiện một số ban đờn ca tài tử. Tiêu biểu là Ban đờn ca tài tử Nguyễn Tống Triều (Tư Triều) ở Cái Thai (Cái Bè). Năm 1906, Ban đã được mời sang nước Pháp trình diễn tại cuộc đấu xảo được tổ chức ở thành phố cảng Mạc xây (Marseille). Khi sang Pháp trình diễn, Ban đờn ca tài tử có 16 người gồm một người phụ trách, tám tài tử nam, năm tài tử nữ và hai em nhỏ. Nhạc cụ gồm bảy đờn tranh, một đờn kìm, một đờn đoản, một đờn cò, một đờn bầu, một đờn tì bà, một đờn tam, một thanh la và một trống cái. Ban Tư Triều đi Pháp biểu diễn với các nhạc sĩ chính gồm: Tư Triều đờn kìm, Chín Hoán đờn độc huyền, Bảy Võ đờn cò, cô Hai Nhiễu (con ôngTư Triều) đờn tranh, còn cô Ba Đắc là tài tử ca. Sau khi về nước, nghệ nhân Tư Triều sáng tạo ra một loại hình diễn xướng mới là ca ra bộ với nghĩa là diễn viên vừa ca vừa ra điệu bộ phù hợp với lời ca. Theo nhiều nhà nghiên cứu nghệ thuật, ca ra bộ là tiền thân của nghệ thuật cải lương. Từ đó, Ban đờn ca tài tử Tư Triều trở thành Ba ca ra bộ Tư Triều, được mời đi biểu diễn khắp nơi ở Nam Bộ, nhất là Sài Gòn và Mỹ Tho.

Trong nửa đầu thế kỷ XIX, người Tiền Giang đã phát huy truyền thống hiếu học và học giỏi của dân tộc đến mức cao nhất. Sách Đại Nam nhất thống chí  trong  mục “Phong tục của tỉnh Định Tường (nay là tỉnh Tiền Giang)” viết như sau: “Hạng tuấn tú chuyên việc sách đèn”. 

1) Về nguyên nhân xâm lược của giặc Xiêm và giặc Thanh

Giặc Xiêm trong chiến dịch Rạch Gầm - Xoài Mút (RG - XM) và giặc Thanh trong chiến dịch Ngọc Hồi - Đống Đa (NH - ĐĐ) đều có ý đồ chiếm lấy nước ta. Từ thế kỷ XVII, bọn phong kiến Xiêm đã có tham vọng “Đông tiến”, xâm chiếm Chân Lạp (Campuchia), nhiều lần cho quân cướp phá Hà Tiên và một số nơi ven biển Tây Nam bộ của nước ta. Còn bọn phong kiến Thanh luôn ấp ủ mưu đồ bành trướng xuống phía Nam. Việc nhà Thanh xua quân xâm lược nước ta là hệ quả tất yếu của chính sách bành trướng, bá quyền nước lớn đã được hình thành từ rất sớm trong lịch sử Trung Quốc.

Xuất hiện đầu tiên ở Phú Xuân - Huế vào đầu thế kỷ XVIII[1] và sau đó, theo quá trình “Nam tiến” của dân tộc, loại hình nghệ thuật này được truyền vào Nam Bộ, trong đó có Mỹ Tho. Khảm sành sứ là loại hình nghệ thuật được tạo hình bằng cách đục chìm bề mặt cần trang trí theo những kiểu trang trí tạo hình nhất định, sau đó xử lý mặt phẳng bằng chất kết dính, rồi đặt mảnh sành sứ lên đó.

Chỉ thị 03-CT/TW có nội dung rất quan trọng là làm sao đưa việc học tập làm theo gương Bác thành việc làm thường xuyên lan tỏa trong đời sống xã hội, trong toàn bộ hệ thống chính trị và mọi tầng lớp nhân dân. Trao đổi với phóng viên, đồng chí Nguyễn Thế Kỷ - Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương cho rằng, để làm được điều đó, mỗi cấp ủy, địa phương, đơn vị cần lựa chọn những nội dung càng cụ thể, thiết thực thì càng dễ làm.