Một số loại mứt, kẹo ngày Tết ở Tiền Giang

Do thích ngọt và có nhiều dừa làm chất béo nên cư dân Tiền Giang có rất nhiều loại mứt và kẹo. Hầu như bất kì loại trái cây, củ, quả gì cũng có thể dùng làm mứt hay làm kẹo.

Các loại mứt phổ biến ở Tiền Giang là: mứt dừa, mứt bí, mứt chùm ruột, mứt me, mứt tắc, mứt cà, mứt khế, mứt mảng cầu, mứt gừng lát, mứt gừng dẻo, mứt hột sen, mứt khóm, mứt khoai, mứt rau câu,… Tuỳ từng loại mứt mà có cách chế biến riêng, nhưng nhìn chung tất cả các loại mứt đều có nguyên tắc chế biến chung là: xẻ nhỏ hoặc làm dập nguyên liệu, trộn đường để vài giờ cho thấm rồi bắc lên bếp rim với lửa nhỏ, gọi là “sên mứt”. Khi nước đường bắt đầu cạn, chuẩn bị cô đặc (gọi là “tới đường”) thì nhắc nồi mứt xuống. Đối với một số loại trái cây vốn có nhiều nước như cà, khế thì cần phơi nắng thêm vài ngày để mứt khô hơn, tiện bảo quản. Các loại mứt thường được bà con tự làm vào dịp giáp tết để cúng ông bà, đi lễ tết người thân và phục vụ khách trong những ngày này. Trái lại, các loại kẹo thường được dùng quanh năm nên thường được sản xuất bởi các cơ sở chuyên nghiệp.

Ở Tiền Giang khá phổ biến các loại kẹo như: kẹo dừa, kẹo chuối, kẹo đậu phộng miếng (nói tắt là kẹo miếng), kẹo me, kẹo khóm,… Các món này chủ yếu phục vụ trẻ con và người lớn dùng để nhắm khi uống nước trà. Đặc biệt, trong dịp tết ở Tiền Giang cũng như ĐBSCL, hầu như nhà nào cũng có món kẹo làm từ đậu phộng, mạch nha, đường và mè, gọi là thèo lèo. Món này được người dân dùng để cúng ông bà và đặc biệt là cúng tiễn ông Táo về trời đêm 23 tháng chạp âm lịch. Nếu thèo lèo được làm bằng mè đen (thay vì mè trắng) thì sẽ có màu đen và được trộn lẫn với những thỏi thèo lèo màu trắng nên rất nổi bật, dân gian gọi là “thèo lèo cứt chuột” chính vì sự pha trộn những thỏi màu đen này.

Trong khoảng vài năm trở lại đây, ngày Tết ở Tiền Giang còn xuất hiện thêm một đặc sản nữa là kẹo khóm Tân Phước. Huyện Tân Phước là một trong những nơi có diện tích trồng khóm lớn nhất ở Nam Bộ. Với sự sáng tạo trong ẩm thực, người dân ở đây đã làm ra loại kẹo khóm ngày càng có chỗ đứng trên thị trường, nhất là vào dịp Tết Nguyên đán. Muốn có kẹo khóm ngon, điều quan trọng nhất là trái khóm phải vừa mới thu hoạch, tươi  và có màu hoa cà. Ngoài ra, nguyên liệu để làm còn có đậu phộng rang giã nhỏ, mè và đường cát trắng. Để làm ra được một mẻ kẹo khóm (tương ứng với 2,5 kg) phải mất 3 kg khóm tươi qua sơ chế, 1 kg đậu phộng, 1,5 gram mè và 1 kg đường cát trắng, đây là loại kẹo truyền thống của địa phương, sử dụng 100% nguyên liệu tự nhiên, rất an toàn cho người sử dụng. Sau khi được sên trong lò,  khóm phải được đưa vào khuôn khi còn nóng để rắc thêm mè và đậu phộng, ở công đoạn này đòi hỏi người làm phải nhanh tay và khéo léo. Hương vị kẹo khóm đã trở thành đặc sản không chỉ đối với người dân địa phương mà còn là món quà ý nghĩa cho du khách các địa phương khác nếu có dịp về thăm Tân Phước.