Cách mạng tháng Tám 1945 ở Tiền Giang
Sau ngày phát xít Nhật đảo chính thực dân Pháp (9/3/1945), phong trào cách mạng ở hai tỉnh Mỹ Tho và Gò Công (nay là tỉnh Tiền Giang) phát triển mạnh mẽ. Tháng 5/1945, Tỉnh ủy Mỹ Tho và Tỉnh ủy lâm thời Gò Công được tái lập. Hệ thống cơ sở Đảng đã được củng cố và phát triển mạnh ở khắp các địa phương. Mặt trận Việt Minh hai tỉnh Mỹ Tho và Gò Công đẩy mạnh công tác tuyên truyền, bồi dưỡng chính trị, huấn luyện quân sự cho quần chúng, lực lượng du kích và Thanh niên tiền phong. Ở vùng nông thôn, chính quyền địch rệu rã, tê liệt; đặc biệt tại một số nơi, chính quyền cách mạng đã được thành lập. Đến đầu tháng 8/1945, ở Mỹ Tho - Gò Công, điều kiện khởi nghĩa đã chín muồi, tình thế cách mạng trực tiếp đã xuất hiện. Tất cả đã chuẩn bị sẵn sàng vùng lên giành lại nền độc lập, tự do cho đất nước.
Giữa lúc đó, ngày 14/8/1945, phát xít Nhật đầu hàng lực lượng Đồng Minh vô điều kiện. Quân Nhật và bọn tay sai ở Mỹ Tho và Gò Công hoang mang, mất tinh thần. Các đảng phái thân Nhật ngừng hoạt động. Trước tình hình đó, ngày 17/8/1945, hội nghị của Tỉnh ủy Mỹ Tho được triệu tập. Hội nghị đã quyết định phát động cuộc khởi nghĩa trong toàn tỉnh. Tỉnh ủy Gò Công thành lập Ủy ban dân tộc giải phóng lâm thời để đẩy mạnh việc tổ chức lực lượng cách mạng nhằm tiến lên khởi nghĩa giành chính quyền khi thời cơ đến.
Ngày 18/8/1945, vào lúc 4 giờ sáng, học viên trường Quân chính tỉnh, được biên chế thành ba trung đội, tiến vào thị xã Mỹ Tho và phối hợp với lực lượng chính trị của quần chúng, nhanh chóng đánh chiếm các cơ quan trọng yếu của địch, như Tòa Bố, Tòa Án, kho bạc, trại lính, bót cảnh sát, bót mật thám,… Toàn bộ khu vực tỉnh lỵ rợp đỏ màu cờ. Hàng ngàn quần chúng đã nô nức đổ ra đường, tiến hành các cuộc biểu tình tuần hành thị uy. Trong các ngày tiếp theo, những cuộc mít tinh biểu dương lực lượng đã được tổ chức với sự tham gia của đông đảo quần chúng. Lực lượng thanh niên vũ trang được bố trí canh gác suốt ngày đêm để giữ gìn an ninh trật tự.
Cuộc khởi nghĩa ở thị xã Mỹ Tho giành được thắng lợi đã có tác động dây chuyền đến các địa phương ở trong tỉnh. Quần chúng ở các huyện lần lượt khởi nghĩa và đều giành được thắng lợi: huyện Châu Thành ngày 22/8, huyện Cai Lậy và huyện Chợ Gạo ngày 23/8, huyện Cái Bè ngày 24/8. Trên cơ sở đó, tối ngày 24/8, Ủy ban nhân dân tỉnh Mỹ Tho được thành lập.
Như vậy, từ ngày 18 đến 24/8/1945, chính quyền trong toàn tỉnh Mỹ Tho đã về tay Nhân dân. Sáng ngày 25/8, quần chúng từ các huyện kéo về thị xã Mỹ Tho dự cuộc míttinh, chào mừng chính quyền đã về tay Nhân dân tại sân vận động tỉnh. Khắp nơi trong nội ô thị xã, cờ đỏ sao vàng tung bay phấp phới. Với khí thế cách mạng hào hùng, hơn 30.000 người đã đồng thanh hô vang khẩu hiệu: Việt Nam độc lập muôn năm! Tại cuộc míttinh này, Uỷ ban nhân dân tỉnh Mỹ Tho đã ra mắt đồng bào trong toàn tỉnh. Đến 12 giờ cùng ngày, Nhân dân tiến hành cuộc tuần hành nhằm biểu dương lực lượng cách mạng.
Ở tỉnh Gò Công, trước sự phát triển mạnh mẽ của phong trào cách mạng, chính quyền địch gần như bị tan rã. Ngày 22/8/1945, Tỉnh trưởng Gò Công chấp nhận bàn giao chính quyền cho Ủy ban dân tộc giải phóng lâm thời tỉnh Gò Công. Ngay sau đó, cờ Nhật và cờ của chính quyền thân Nhật bị hạ xuống; đồng thời, cờ đỏ sao vàng được trang trọng kéo lên ở dinh Tỉnh trưởng và xuất hiện ở nhiều nơi tại thị xã.
Như vậy, trong ngày 22/8/1945, cuộc khởi nghĩa giành chính quyền ở tỉnh Gò Công đã thắng lợi trọn vẹn. Nhờ dựa vào sức mạnh của cao trào cách mạng trong cả nước, nhờ áp lực của phong trào quần chúng cách mạng trong tỉnh Gò Công, nhờ vào hoạt động ứng phó nhanh chóng kịp thời và sự thuyết phục khéo léo của các đồng chí lãnh đạo phong trào, cuộc khởi nghĩa giành chính quyền đã thành công mà không có xô xát, không có nổ súng và không có đổ máu.
Sáng ngày 24/8, hàng chục ngàn quần chúng tập hợp tại tỉnh lỵ Gò Công, dự cuộc mít tinh biểu dương lực lượng và chứng kiến sự ra đời của Ủy ban nhân dân tỉnh Gò Công. Tiếp theo, quần chúng tỏa về các địa phương, giải tán các ban hội tề và thành lập chính quyền cách mạng ở những nơi đó.
Ngày 2/9/1945, Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân, Mặt trận Việt Minh tỉnh Mỹ Tho và tỉnh Gò Công đã tổ chức hai cuộc đại lễ ở thị xã Mỹ Tho và thị xã Gò Công để chào mừng ngày độc lập của đất nước.
Cuộc khởi nghĩa tháng 8/1945 ở Mỹ Tho - Gò Công giành được thắng lợi rực rỡ là do các nguyên nhân sau đây: Nhân dân Mỹ Tho - Gò Công có lòng yêu nước nồng nàn, tinh thần đấu tranh anh dũng, quyết tâm chống đế quốc, phong kiến, giành lại nền độc lập cho đất nước, quê hương và quyền làm chủ thật sự cho bản thân mình. Đảng bộ tỉnh Mỹ Tho và tỉnh Gò Công đã vận dụng sáng tạo đường lối, chủ trương của Trung ương Đảng và của Xứ ủy Nam kỳ vào điều kiện cụ thể của địa phương, nhằm lãnh đạo nhân dân vùng lên giành lấy thắng lợi cho cách mạng. Hoàn cảnh khách quan thuận lợi: Nhật đầu hàng Đồng Minh; quân Nhật và chính quyền tay sai Nhật ở Mỹ Tho và Gò Công hoang mang, dao động.
Thắng lợi của nhân dân Mỹ Tho - Gò Công đã góp phần quan trọng vào thắng lợi chung của toàn dân tộc trong cuộc Cách mạng tháng Tám 1945: đánh đổ ách thống trị của bọn thực dân, phát xít và chế độ quân chủ trên đất nước ta; mở ra kỷ nguyên mới cho dân tộc: kỷ nguyên độc lập, tự do và tiến lên theo định hướng xã hội chủ nghĩa; đồng thời, cổ vũ, động viên các dân tộc thuộc địa đứng lên đấu tranh chống chủ nghĩa thực dân, giành độc lập, tự do cho dân tộc mình.
Giữa lúc đó, ngày 14/8/1945, phát xít Nhật đầu hàng lực lượng Đồng Minh vô điều kiện. Quân Nhật và bọn tay sai ở Mỹ Tho và Gò Công hoang mang, mất tinh thần. Các đảng phái thân Nhật ngừng hoạt động. Trước tình hình đó, ngày 17/8/1945, hội nghị của Tỉnh ủy Mỹ Tho được triệu tập. Hội nghị đã quyết định phát động cuộc khởi nghĩa trong toàn tỉnh. Tỉnh ủy Gò Công thành lập Ủy ban dân tộc giải phóng lâm thời để đẩy mạnh việc tổ chức lực lượng cách mạng nhằm tiến lên khởi nghĩa giành chính quyền khi thời cơ đến.
Ngày 18/8/1945, vào lúc 4 giờ sáng, học viên trường Quân chính tỉnh, được biên chế thành ba trung đội, tiến vào thị xã Mỹ Tho và phối hợp với lực lượng chính trị của quần chúng, nhanh chóng đánh chiếm các cơ quan trọng yếu của địch, như Tòa Bố, Tòa Án, kho bạc, trại lính, bót cảnh sát, bót mật thám,… Toàn bộ khu vực tỉnh lỵ rợp đỏ màu cờ. Hàng ngàn quần chúng đã nô nức đổ ra đường, tiến hành các cuộc biểu tình tuần hành thị uy. Trong các ngày tiếp theo, những cuộc mít tinh biểu dương lực lượng đã được tổ chức với sự tham gia của đông đảo quần chúng. Lực lượng thanh niên vũ trang được bố trí canh gác suốt ngày đêm để giữ gìn an ninh trật tự.
Cuộc khởi nghĩa ở thị xã Mỹ Tho giành được thắng lợi đã có tác động dây chuyền đến các địa phương ở trong tỉnh. Quần chúng ở các huyện lần lượt khởi nghĩa và đều giành được thắng lợi: huyện Châu Thành ngày 22/8, huyện Cai Lậy và huyện Chợ Gạo ngày 23/8, huyện Cái Bè ngày 24/8. Trên cơ sở đó, tối ngày 24/8, Ủy ban nhân dân tỉnh Mỹ Tho được thành lập.
Như vậy, từ ngày 18 đến 24/8/1945, chính quyền trong toàn tỉnh Mỹ Tho đã về tay Nhân dân. Sáng ngày 25/8, quần chúng từ các huyện kéo về thị xã Mỹ Tho dự cuộc míttinh, chào mừng chính quyền đã về tay Nhân dân tại sân vận động tỉnh. Khắp nơi trong nội ô thị xã, cờ đỏ sao vàng tung bay phấp phới. Với khí thế cách mạng hào hùng, hơn 30.000 người đã đồng thanh hô vang khẩu hiệu: Việt Nam độc lập muôn năm! Tại cuộc míttinh này, Uỷ ban nhân dân tỉnh Mỹ Tho đã ra mắt đồng bào trong toàn tỉnh. Đến 12 giờ cùng ngày, Nhân dân tiến hành cuộc tuần hành nhằm biểu dương lực lượng cách mạng.
Ở tỉnh Gò Công, trước sự phát triển mạnh mẽ của phong trào cách mạng, chính quyền địch gần như bị tan rã. Ngày 22/8/1945, Tỉnh trưởng Gò Công chấp nhận bàn giao chính quyền cho Ủy ban dân tộc giải phóng lâm thời tỉnh Gò Công. Ngay sau đó, cờ Nhật và cờ của chính quyền thân Nhật bị hạ xuống; đồng thời, cờ đỏ sao vàng được trang trọng kéo lên ở dinh Tỉnh trưởng và xuất hiện ở nhiều nơi tại thị xã.
Như vậy, trong ngày 22/8/1945, cuộc khởi nghĩa giành chính quyền ở tỉnh Gò Công đã thắng lợi trọn vẹn. Nhờ dựa vào sức mạnh của cao trào cách mạng trong cả nước, nhờ áp lực của phong trào quần chúng cách mạng trong tỉnh Gò Công, nhờ vào hoạt động ứng phó nhanh chóng kịp thời và sự thuyết phục khéo léo của các đồng chí lãnh đạo phong trào, cuộc khởi nghĩa giành chính quyền đã thành công mà không có xô xát, không có nổ súng và không có đổ máu.
Sáng ngày 24/8, hàng chục ngàn quần chúng tập hợp tại tỉnh lỵ Gò Công, dự cuộc mít tinh biểu dương lực lượng và chứng kiến sự ra đời của Ủy ban nhân dân tỉnh Gò Công. Tiếp theo, quần chúng tỏa về các địa phương, giải tán các ban hội tề và thành lập chính quyền cách mạng ở những nơi đó.
Ngày 2/9/1945, Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân, Mặt trận Việt Minh tỉnh Mỹ Tho và tỉnh Gò Công đã tổ chức hai cuộc đại lễ ở thị xã Mỹ Tho và thị xã Gò Công để chào mừng ngày độc lập của đất nước.
Cuộc khởi nghĩa tháng 8/1945 ở Mỹ Tho - Gò Công giành được thắng lợi rực rỡ là do các nguyên nhân sau đây: Nhân dân Mỹ Tho - Gò Công có lòng yêu nước nồng nàn, tinh thần đấu tranh anh dũng, quyết tâm chống đế quốc, phong kiến, giành lại nền độc lập cho đất nước, quê hương và quyền làm chủ thật sự cho bản thân mình. Đảng bộ tỉnh Mỹ Tho và tỉnh Gò Công đã vận dụng sáng tạo đường lối, chủ trương của Trung ương Đảng và của Xứ ủy Nam kỳ vào điều kiện cụ thể của địa phương, nhằm lãnh đạo nhân dân vùng lên giành lấy thắng lợi cho cách mạng. Hoàn cảnh khách quan thuận lợi: Nhật đầu hàng Đồng Minh; quân Nhật và chính quyền tay sai Nhật ở Mỹ Tho và Gò Công hoang mang, dao động.
Thắng lợi của nhân dân Mỹ Tho - Gò Công đã góp phần quan trọng vào thắng lợi chung của toàn dân tộc trong cuộc Cách mạng tháng Tám 1945: đánh đổ ách thống trị của bọn thực dân, phát xít và chế độ quân chủ trên đất nước ta; mở ra kỷ nguyên mới cho dân tộc: kỷ nguyên độc lập, tự do và tiến lên theo định hướng xã hội chủ nghĩa; đồng thời, cổ vũ, động viên các dân tộc thuộc địa đứng lên đấu tranh chống chủ nghĩa thực dân, giành độc lập, tự do cho dân tộc mình.
Ý kiến bạn đọc
Bạn cần đăng nhập với tư cách là Thành viên chính thức để có thể bình luận
Những tin mới hơn
Những tin cũ hơn
LIÊN KẾT WEBSITE
Thăm dò ý kiến
Thống kê truy cập