Nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác tư tưởng, góp phần tạo mọi điều kiện thuận lợi để đất nước bước vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc
Công tác tư tưởng có vai trò trọng yếu trong thành công của sự nghiệp cách mạng của dân tộc dưới sự lãnh đạo của Đảng. Bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, công tác tư tưởng lại càng có vai trò quan trọng để tạo sự đồng thuận, đoàn kết, thống nhất cao trong toàn Đảng, đại đoàn kết toàn dân tộc; qua đó tạo nên sức mạnh vô địch, là điều kiện tiên quyết để đạt được mục tiêu, kỳ vọng, đích đến của kỷ nguyên mới, kỷ nguyên đưa Việt Nam sánh vai các cường quốc năm châu.
1- Trong suốt quá trình lãnh đạo cách mạng, Đảng Cộng sản Việt Nam luôn xác định công tác tư tưởng là một bộ phận trọng yếu trong công tác xây dựng Đảng, là nhân tố quan trọng hàng đầu bảo đảm thực hiện thắng lợi nhiệm vụ cách mạng. Quan điểm này luôn nhất quán, xuyên suốt quá trình xây dựng, trưởng thành, phát triển của Đảng. Việc xác định đúng vị trí, vai trò quan trọng của công tác tư tưởng giúp Đảng ta không ngừng lớn mạnh, lãnh đạo đất nước vượt qua muôn vàn khó khăn, thử thách, đạt được những thành tựu vĩ đại, hoàn thành xuất sắc sứ mệnh cao cả được nhân dân tin tưởng, giao phó.
Vai trò của công tác tư tưởng thể hiện đậm nét qua các phương diện: xác lập, truyền bá và phát triển hệ tư tưởng của Đảng; góp phần xây dựng, hoàn thiện và quán triệt chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; xây dựng thế giới quan khoa học và nhân sinh quan cách mạng; củng cố niềm tin của nhân dân đối với Đảng và chế độ; góp phần xây dựng con người mới xã hội chủ nghĩa, nâng cao kiến thức, trình độ trí tuệ, bồi dưỡng ý chí, tình cảm, lối sống tốt đẹp cho con người Việt Nam. Công tác tư tưởng là một phương thức góp phần tạo sự thống nhất trong Đảng, sự đồng thuận trong nhân dân và thực hiện dân chủ xã hội chủ nghĩa; là vũ khí sắc bén tấn công lại sự phá hoại của các thế lực thù địch, phản động trên mặt trận tư tưởng - văn hóa. Công tác tư tưởng góp phần trực tiếp vào việc nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của Đảng, giáo dục, rèn luyện đội ngũ cán bộ, đảng viên và là phương thức quan trọng để thiết lập, tăng cường mối quan hệ máu thịt giữa Đảng với nhân dân.
Đảng ta luôn xác định công tác tư tưởng là mặt trận hàng đầu, nhất là tại thời điểm mang tính bước ngoặt của dân tộc. Trên thực tế, công tác tư tưởng của Đảng đã có từ trước khi Đảng ra đời. Hoạt động truyền bá chủ nghĩa Mác - Lê-nin, con đường cứu nước của Lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh và các đồng chí lãnh đạo tiền bối chính là sự chuẩn bị về chính trị, tư tưởng cho việc thành lập Đảng. Nhờ công tác tư tưởng “đi trước, mở đường”, cùng với nhân tố khách quan và chủ quan chín muồi đã tạo điều kiện thuận lợi dẫn đến sự ra đời của Đảng ta trong hoàn cảnh đặc thù (Đảng ta chưa cầm quyền, được tổ chức ở nước ngoài, đất nước ta chưa được độc lập…). Công tác tư tưởng trong các thời kỳ sau này tiếp tục gắn chặt và phục vụ thiết thực cho cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, phát huy cao độ lòng yêu nước, chủ nghĩa anh hùng cách mạng, sự đoàn kết, thống nhất trong Đảng, đại đoàn kết toàn dân tộc, cổ vũ toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta làm nên thắng lợi vĩ đại trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược, trong chiến đấu bảo vệ biên giới Tây Nam và biên giới phía Bắc của Tổ quốc, làm nghĩa vụ quốc tế cao cả cũng như trong sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Điều ấy chứng tỏ vị trí và tầm quan trọng đặc biệt của công tác tư tưởng đối với sự thành bại của cách mạng Việt Nam.
Sau ngày đất nước thống nhất, dưới sự lãnh đạo của Đảng, nhân dân cả nước bắt tay vào hàn gắn vết thương chiến tranh, khôi phục và phát triển kinh tế, từng bước xây dựng cơ sở vật chất - kỹ thuật của chủ nghĩa xã hội trên phạm vi cả nước. Tuy nhiên, sau 10 năm, nước ta phải đối mặt với khó khăn gay gắt về kinh tế - xã hội, nguyên nhân là do sai lầm nghiêm trọng và kéo dài về chủ trương, chính sách lớn, sai lầm về chỉ đạo chiến lược và tổ chức thực hiện, nhất là “bệnh” chủ quan duy ý chí, lạc hậu về nhận thức lý luận. Do vậy, đổi mới trở thành yêu cầu bức thiết, có ý nghĩa sống còn với sự nghiệp cách mạng của dân tộc, mà trước hết là đổi mới về tư duy. Năm 1986, để chuẩn bị cho Đại hội VI của Đảng - Đại hội đổi mới có tính chất bước ngoặt, đề ra chủ trương, đường lối đổi mới đất nước, Ban Bí thư Trung ương Đảng đã ban hành Chỉ thị số 82-CT/TW, ngày 15-4-1986, “Về công tác tư tưởng năm 1986”, trong đó khẳng định: “Tăng cường sự lãnh đạo của các tổ chức đảng đối với công tác tư tưởng là biện pháp hàng đầu để nâng cao tính chiến đấu và hiệu quả của công tác tư tưởng”(1) góp phần đưa đất nước bước sang giai đoạn phát triển mới, với thắng lợi vĩ đại, có ý nghĩa lịch sử của cách mạng Việt Nam trong gần 40 năm qua.
Bước vào thiên niên kỷ mới, xuất phát từ yêu cầu mới của cách mạng, trong bối cảnh “sự suy thoái về nhận thức, tư tưởng chính trị trong một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên chưa được ngăn chặn. Hiện tượng phai nhạt lý tưởng cách mạng, sa sút phẩm chất đạo đức, tệ quan liêu, tham nhũng, lãng phí, chủ nghĩa cá nhân, tư tưởng cơ hội, thực dụng có chiều hướng phát triển… thực sự là nguy cơ tiềm ẩn, liên quan đến sự mất còn của Đảng, của chế độ”(2); Đại hội IX của Đảng đã ban hành nghị quyết chuyên đề về công tác tư tưởng - Nghị quyết số 16-NQ/TW, ngày 18-3-2002, Hội nghị Trung ương 5 khóa IX, “Về nhiệm vụ chủ yếu của công tác tư tưởng, lý luận trong tình hình mới”. Đến Đại hội X, Đảng tiếp tục ban hành Nghị quyết số 16-NQ/TW, ngày 1-8-2007, Hội nghị Trung ương 5 khóa X, “Về công tác tư tưởng, lý luận và báo chí trước yêu cầu mới”. Nghị quyết khẳng định: “Công tác tư tưởng, lý luận là một bộ phận cấu thành đặc biệt quan trọng trong toàn bộ hoạt động của Đảng; là lĩnh vực trọng yếu để xây dựng, bồi đắp nền tảng chính trị của chế độ, tuyên truyền, giáo dục, động viên và tổ chức nhân dân thực hiện nhiệm vụ cách mạng, khẳng định và nâng cao vai trò tiên phong của Đảng về chính trị, lý luận, trí tuệ, văn hoá và đạo đức; thể hiện vai trò đi trước, mở đường trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc... đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ và phát triển chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm, đường lối của Đảng, làm cho hệ tư tưởng của Đảng, của giai cấp công nhân, lý tưởng xã hội chủ nghĩa, những giá trị tốt đẹp trong truyền thống văn hoá dân tộc, những tinh hoa văn hoá thế giới chiếm vị trí chủ đạo trong đời sống tinh thần xã hội”(3). Văn kiện Đại hội XIII của Đảng một lần nữa nhấn mạnh: “Hết sức coi trọng xây dựng Đảng về tư tưởng. Kiên định, vững vàng trên nền tảng chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đồng thời không ngừng bổ sung, phát triển sáng tạo, phù hợp với thực tiễn Việt Nam”(4).
Ở bất kỳ giai đoạn cách mạng nào, công tác tư tưởng cũng luôn đứng ở vị trí hàng đầu trong các mặt công tác của Đảng, là tiền đề, là cơ sở bảo đảm cho Đảng làm tròn sứ mệnh và xứng đáng với vai trò đội tiên phong chiến đấu của giai cấp và dân tộc. Bởi lẽ, không thể có quyết định lãnh đạo đúng nếu không có cơ sở lý luận đúng; không thể có hoạt động lãnh đạo hiệu quả nếu Đảng không thực hiện tuyên truyền, giáo dục, thuyết phục quần chúng, chỉ đường, dẫn lối cho quần chúng tin tưởng và làm theo chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước. Chủ tịch Hồ Chí Minh từng khẳng định: “Công việc thành hay là bại một phần lớn là do nơi tư tưởng”(5), “công tác lãnh đạo tư tưởng là quan trọng nhất… Nếu trong Đảng và ngoài Đảng từ trên xuống dưới, từ trong đến ngoài đều tư tưởng thống nhất và hành động thống nhất thì nhiệm vụ tuy nặng nề, công việc tuy khó khăn phức tạp, ta cũng nhất định thắng lợi”(6), “phải kiên quyết chống cái thói xem nhẹ tư tưởng”(7)… Thực tế cho thấy, làm tốt công tác tư tưởng sẽ tạo ra điều kiện hết sức thuận lợi cho sự phát triển đất nước:
Thứ nhất, quán triệt, tuyên truyền, giáo dục đưa chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước đi vào cuộc sống; góp phần tạo sự thống nhất cao về nhận thức, ý chí và hành động trong Đảng, sự đồng thuận trong xã hội để thực hiện thắng lợi mục tiêu, nhiệm vụ chính trị đề ra; kết nối “ý Đảng với lòng Dân”, củng cố, tăng cường niềm tin của nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng và con đường phát triển của đất nước mà Đảng ta, nhân dân ta và Chủ tịch Hồ Chí Minh đã lựa chọn.
Thứ hai, cung cấp luận cứ khoa học, luận giải những vấn đề quan trọng, cấp bách đặt ra từ thực tiễn của sự nghiệp đổi mới, công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, hội nhập quốc tế, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, góp phần xây dựng, bổ sung, hoàn thiện chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước.
Thứ ba, làm cho chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh và giá trị văn hóa, phẩm chất con người Việt Nam thời kỳ mới thấm sâu vào đời sống tinh thần xã hội, góp phần xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, làm cho văn hóa thực sự trở thành nền tảng tinh thần vững chắc của xã hội, vừa là mục tiêu, vừa là nguồn lực, động lực nội sinh quan trọng cho sự phát triển bền vững đất nước; tuyên truyền, quảng bá hình ảnh đất nước, văn hóa và con người Việt Nam với cộng đồng quốc tế.
Thứ tư, cổ vũ, động viên phong trào thi đua yêu nước, cuộc vận động trên mọi lĩnh vực của đời sống xã hội; biểu dương, nhân rộng nhân tố mới, điển hình tiên tiến, góp phần quan trọng vào việc thúc đẩy thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị của đất nước.
Thứ năm, theo dõi và nắm bắt kịp thời tình hình tư tưởng, dư luận xã hội; đấu tranh bài trừ hủ tục trong đời sống văn hóa - xã hội; đấu tranh, phê phán biểu hiện tiêu cực, tư tưởng sai trái, thù địch, phản động, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, góp phần tích cực xây dựng Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh toàn diện, thực hiện mục tiêu “dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”.
Trong những năm qua, công tác tư tưởng tuy còn mặt hạn chế, song thành tựu đã đạt được là cơ bản, tích cực, góp phần giữ vững sự ổn định về chính trị, thống nhất tư tưởng trong Đảng và bảo đảm sự đồng thuận xã hội ngày càng cao; đồng thời, góp phần tạo nên những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử sau gần 40 năm tiến hành công cuộc đổi mới đất nước: Tiềm lực chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, khoa học - công nghệ, quốc phòng, an ninh không ngừng nâng cao; đời sống người dân được cải thiện rõ rệt, tỷ lệ hộ nghèo giảm mạnh; hoàn thành về đích sớm các mục tiêu Thiên niên kỷ; độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ được giữ vững, lợi ích quốc gia, dân tộc được bảo đảm; hội nhập sâu, rộng vào nền chính trị thế giới, nền kinh tế toàn cầu. Trong những thành tựu ấy, công tác tư tưởng của Đảng đều có dấu ấn đậm nét với vai trò “đi trước, mở đường”.
Vai trò của công tác tư tưởng thể hiện đậm nét qua các phương diện: xác lập, truyền bá và phát triển hệ tư tưởng của Đảng; góp phần xây dựng, hoàn thiện và quán triệt chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; xây dựng thế giới quan khoa học và nhân sinh quan cách mạng; củng cố niềm tin của nhân dân đối với Đảng và chế độ; góp phần xây dựng con người mới xã hội chủ nghĩa, nâng cao kiến thức, trình độ trí tuệ, bồi dưỡng ý chí, tình cảm, lối sống tốt đẹp cho con người Việt Nam. Công tác tư tưởng là một phương thức góp phần tạo sự thống nhất trong Đảng, sự đồng thuận trong nhân dân và thực hiện dân chủ xã hội chủ nghĩa; là vũ khí sắc bén tấn công lại sự phá hoại của các thế lực thù địch, phản động trên mặt trận tư tưởng - văn hóa. Công tác tư tưởng góp phần trực tiếp vào việc nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của Đảng, giáo dục, rèn luyện đội ngũ cán bộ, đảng viên và là phương thức quan trọng để thiết lập, tăng cường mối quan hệ máu thịt giữa Đảng với nhân dân.
Đảng ta luôn xác định công tác tư tưởng là mặt trận hàng đầu, nhất là tại thời điểm mang tính bước ngoặt của dân tộc. Trên thực tế, công tác tư tưởng của Đảng đã có từ trước khi Đảng ra đời. Hoạt động truyền bá chủ nghĩa Mác - Lê-nin, con đường cứu nước của Lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh và các đồng chí lãnh đạo tiền bối chính là sự chuẩn bị về chính trị, tư tưởng cho việc thành lập Đảng. Nhờ công tác tư tưởng “đi trước, mở đường”, cùng với nhân tố khách quan và chủ quan chín muồi đã tạo điều kiện thuận lợi dẫn đến sự ra đời của Đảng ta trong hoàn cảnh đặc thù (Đảng ta chưa cầm quyền, được tổ chức ở nước ngoài, đất nước ta chưa được độc lập…). Công tác tư tưởng trong các thời kỳ sau này tiếp tục gắn chặt và phục vụ thiết thực cho cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, phát huy cao độ lòng yêu nước, chủ nghĩa anh hùng cách mạng, sự đoàn kết, thống nhất trong Đảng, đại đoàn kết toàn dân tộc, cổ vũ toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta làm nên thắng lợi vĩ đại trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược, trong chiến đấu bảo vệ biên giới Tây Nam và biên giới phía Bắc của Tổ quốc, làm nghĩa vụ quốc tế cao cả cũng như trong sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Điều ấy chứng tỏ vị trí và tầm quan trọng đặc biệt của công tác tư tưởng đối với sự thành bại của cách mạng Việt Nam.
Sau ngày đất nước thống nhất, dưới sự lãnh đạo của Đảng, nhân dân cả nước bắt tay vào hàn gắn vết thương chiến tranh, khôi phục và phát triển kinh tế, từng bước xây dựng cơ sở vật chất - kỹ thuật của chủ nghĩa xã hội trên phạm vi cả nước. Tuy nhiên, sau 10 năm, nước ta phải đối mặt với khó khăn gay gắt về kinh tế - xã hội, nguyên nhân là do sai lầm nghiêm trọng và kéo dài về chủ trương, chính sách lớn, sai lầm về chỉ đạo chiến lược và tổ chức thực hiện, nhất là “bệnh” chủ quan duy ý chí, lạc hậu về nhận thức lý luận. Do vậy, đổi mới trở thành yêu cầu bức thiết, có ý nghĩa sống còn với sự nghiệp cách mạng của dân tộc, mà trước hết là đổi mới về tư duy. Năm 1986, để chuẩn bị cho Đại hội VI của Đảng - Đại hội đổi mới có tính chất bước ngoặt, đề ra chủ trương, đường lối đổi mới đất nước, Ban Bí thư Trung ương Đảng đã ban hành Chỉ thị số 82-CT/TW, ngày 15-4-1986, “Về công tác tư tưởng năm 1986”, trong đó khẳng định: “Tăng cường sự lãnh đạo của các tổ chức đảng đối với công tác tư tưởng là biện pháp hàng đầu để nâng cao tính chiến đấu và hiệu quả của công tác tư tưởng”(1) góp phần đưa đất nước bước sang giai đoạn phát triển mới, với thắng lợi vĩ đại, có ý nghĩa lịch sử của cách mạng Việt Nam trong gần 40 năm qua.
Bước vào thiên niên kỷ mới, xuất phát từ yêu cầu mới của cách mạng, trong bối cảnh “sự suy thoái về nhận thức, tư tưởng chính trị trong một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên chưa được ngăn chặn. Hiện tượng phai nhạt lý tưởng cách mạng, sa sút phẩm chất đạo đức, tệ quan liêu, tham nhũng, lãng phí, chủ nghĩa cá nhân, tư tưởng cơ hội, thực dụng có chiều hướng phát triển… thực sự là nguy cơ tiềm ẩn, liên quan đến sự mất còn của Đảng, của chế độ”(2); Đại hội IX của Đảng đã ban hành nghị quyết chuyên đề về công tác tư tưởng - Nghị quyết số 16-NQ/TW, ngày 18-3-2002, Hội nghị Trung ương 5 khóa IX, “Về nhiệm vụ chủ yếu của công tác tư tưởng, lý luận trong tình hình mới”. Đến Đại hội X, Đảng tiếp tục ban hành Nghị quyết số 16-NQ/TW, ngày 1-8-2007, Hội nghị Trung ương 5 khóa X, “Về công tác tư tưởng, lý luận và báo chí trước yêu cầu mới”. Nghị quyết khẳng định: “Công tác tư tưởng, lý luận là một bộ phận cấu thành đặc biệt quan trọng trong toàn bộ hoạt động của Đảng; là lĩnh vực trọng yếu để xây dựng, bồi đắp nền tảng chính trị của chế độ, tuyên truyền, giáo dục, động viên và tổ chức nhân dân thực hiện nhiệm vụ cách mạng, khẳng định và nâng cao vai trò tiên phong của Đảng về chính trị, lý luận, trí tuệ, văn hoá và đạo đức; thể hiện vai trò đi trước, mở đường trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc... đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ và phát triển chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm, đường lối của Đảng, làm cho hệ tư tưởng của Đảng, của giai cấp công nhân, lý tưởng xã hội chủ nghĩa, những giá trị tốt đẹp trong truyền thống văn hoá dân tộc, những tinh hoa văn hoá thế giới chiếm vị trí chủ đạo trong đời sống tinh thần xã hội”(3). Văn kiện Đại hội XIII của Đảng một lần nữa nhấn mạnh: “Hết sức coi trọng xây dựng Đảng về tư tưởng. Kiên định, vững vàng trên nền tảng chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đồng thời không ngừng bổ sung, phát triển sáng tạo, phù hợp với thực tiễn Việt Nam”(4).
Ở bất kỳ giai đoạn cách mạng nào, công tác tư tưởng cũng luôn đứng ở vị trí hàng đầu trong các mặt công tác của Đảng, là tiền đề, là cơ sở bảo đảm cho Đảng làm tròn sứ mệnh và xứng đáng với vai trò đội tiên phong chiến đấu của giai cấp và dân tộc. Bởi lẽ, không thể có quyết định lãnh đạo đúng nếu không có cơ sở lý luận đúng; không thể có hoạt động lãnh đạo hiệu quả nếu Đảng không thực hiện tuyên truyền, giáo dục, thuyết phục quần chúng, chỉ đường, dẫn lối cho quần chúng tin tưởng và làm theo chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước. Chủ tịch Hồ Chí Minh từng khẳng định: “Công việc thành hay là bại một phần lớn là do nơi tư tưởng”(5), “công tác lãnh đạo tư tưởng là quan trọng nhất… Nếu trong Đảng và ngoài Đảng từ trên xuống dưới, từ trong đến ngoài đều tư tưởng thống nhất và hành động thống nhất thì nhiệm vụ tuy nặng nề, công việc tuy khó khăn phức tạp, ta cũng nhất định thắng lợi”(6), “phải kiên quyết chống cái thói xem nhẹ tư tưởng”(7)… Thực tế cho thấy, làm tốt công tác tư tưởng sẽ tạo ra điều kiện hết sức thuận lợi cho sự phát triển đất nước:
Thứ nhất, quán triệt, tuyên truyền, giáo dục đưa chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước đi vào cuộc sống; góp phần tạo sự thống nhất cao về nhận thức, ý chí và hành động trong Đảng, sự đồng thuận trong xã hội để thực hiện thắng lợi mục tiêu, nhiệm vụ chính trị đề ra; kết nối “ý Đảng với lòng Dân”, củng cố, tăng cường niềm tin của nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng và con đường phát triển của đất nước mà Đảng ta, nhân dân ta và Chủ tịch Hồ Chí Minh đã lựa chọn.
Thứ hai, cung cấp luận cứ khoa học, luận giải những vấn đề quan trọng, cấp bách đặt ra từ thực tiễn của sự nghiệp đổi mới, công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, hội nhập quốc tế, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, góp phần xây dựng, bổ sung, hoàn thiện chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước.
Thứ ba, làm cho chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh và giá trị văn hóa, phẩm chất con người Việt Nam thời kỳ mới thấm sâu vào đời sống tinh thần xã hội, góp phần xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, làm cho văn hóa thực sự trở thành nền tảng tinh thần vững chắc của xã hội, vừa là mục tiêu, vừa là nguồn lực, động lực nội sinh quan trọng cho sự phát triển bền vững đất nước; tuyên truyền, quảng bá hình ảnh đất nước, văn hóa và con người Việt Nam với cộng đồng quốc tế.
Thứ tư, cổ vũ, động viên phong trào thi đua yêu nước, cuộc vận động trên mọi lĩnh vực của đời sống xã hội; biểu dương, nhân rộng nhân tố mới, điển hình tiên tiến, góp phần quan trọng vào việc thúc đẩy thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị của đất nước.
Thứ năm, theo dõi và nắm bắt kịp thời tình hình tư tưởng, dư luận xã hội; đấu tranh bài trừ hủ tục trong đời sống văn hóa - xã hội; đấu tranh, phê phán biểu hiện tiêu cực, tư tưởng sai trái, thù địch, phản động, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, góp phần tích cực xây dựng Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh toàn diện, thực hiện mục tiêu “dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”.
Trong những năm qua, công tác tư tưởng tuy còn mặt hạn chế, song thành tựu đã đạt được là cơ bản, tích cực, góp phần giữ vững sự ổn định về chính trị, thống nhất tư tưởng trong Đảng và bảo đảm sự đồng thuận xã hội ngày càng cao; đồng thời, góp phần tạo nên những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử sau gần 40 năm tiến hành công cuộc đổi mới đất nước: Tiềm lực chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, khoa học - công nghệ, quốc phòng, an ninh không ngừng nâng cao; đời sống người dân được cải thiện rõ rệt, tỷ lệ hộ nghèo giảm mạnh; hoàn thành về đích sớm các mục tiêu Thiên niên kỷ; độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ được giữ vững, lợi ích quốc gia, dân tộc được bảo đảm; hội nhập sâu, rộng vào nền chính trị thế giới, nền kinh tế toàn cầu. Trong những thành tựu ấy, công tác tư tưởng của Đảng đều có dấu ấn đậm nét với vai trò “đi trước, mở đường”.
Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa thăm hỏi, động viên cán bộ lão thành tại ấp Tân Bắc, xã Bình Minh, huyện Trảng Bom, tỉnh Đồng Nai, ngày 13-11-2024 (Ảnh: TTXVN)
2- Hiện nay, đất nước đang chuyển mình mạnh mẽ, chúng ta chuẩn bị bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam - bắt đầu từ Đại hội XIV của Đảng. Đó là kỷ nguyên phát triển bứt phá, tăng tốc dưới sự lãnh đạo, cầm quyền của Đảng, xây dựng thành công nước Việt Nam xã hội chủ nghĩa, dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh, sánh vai với các cường quốc năm châu; đóng góp ngày càng nhiều cho hòa bình, ổn định, phát triển của thế giới, hạnh phúc của nhân loại và văn minh toàn cầu. Tổng Bí thư Tô Lâm đã chỉ rõ thuận lợi và cơ hội mới khi chúng ta bước vào kỷ nguyên mới, đồng thời cũng nêu ra 7 định hướng chiến lược cần tập trung thực hiện. Để thực hiện thắng lợi mục tiêu ấy, đòi hỏi toàn Đảng, toàn dân cùng một ý chí, một quyết tâm, một hành động. Đó cũng chính là yêu cầu, nhiệm vụ cao nhất đặt ra đối với công tác tư tưởng trước bối cảnh tình hình mới. Để góp phần tạo mọi điều kiện thuận lợi đưa đất nước bước vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, công tác tư tưởng phải tự mình đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả đáp ứng đòi hỏi của thực tiễn, cụ thể như sau:
Một là, tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng đối với công tác tư tưởng. Công tác tư tưởng là nhiệm vụ của toàn Đảng, toàn hệ thống chính trị, trong đó sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo thường xuyên, liên tục, quyết liệt của Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, cấp ủy các cấp là yếu tố quan trọng hàng đầu nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác tư tưởng. Vì vậy, trước hết cấp ủy các cấp, bí thư cấp ủy phải nắm vững chủ trương, đường lối, chiến lược, chương trình, mục tiêu phát triển để lãnh đạo, chỉ đạo công tác tư tưởng, từ xây dựng kế hoạch đến tổ chức thực hiện, góp phần giải quyết đúng và trúng vấn đề thực tiễn đặt ra.
Hai là, giữ vững và phát huy thế chủ động tiến công trên mặt trận tư tưởng, gắn chặt lý luận với thực tiễn, nói đi đôi với làm, xây đi đôi với chống, lấy việc giáo dục, thuyết phục, nêu gương người tốt, việc tốt, nhân tố tích cực và việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh làm trọng; thể hiện rõ vai trò tiên phong, chủ lực trong công tác xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng, đạo đức. Công tác tuyên truyền, giáo dục cần chủ động, giữ được vai trò định hướng tư tưởng, dư luận xã hội trước sự phát triển như vũ bão của khoa học - công nghệ, bối cảnh thông tin đa chiều, mạng xã hội nở rộ, cách thức tiếp cận và nhu cầu thông tin của người dân ngày càng cao và đa dạng, nhất là trước thông tin trái chiều. Trước vấn đề mới, cần chủ động, có bước đi, lộ trình, phân vai cụ thể, đúng lúc, đúng chỗ, truyền đạt nhanh chóng, kịp thời, chính xác, hiệu quả đến mọi người dân, làm cho dân hiểu, dân tin, dân nắm vững, dân nhất trí, dân quyết tâm, đồng lòng thực hiện mục tiêu, quan điểm, định hướng, nhiệm vụ lớn về xây dựng và phát triển đất nước; kết hợp và đẩy mạnh chuyển đổi số vào tất cả lĩnh vực của công tác tư tưởng, đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu thông tin của nhân dân.
Ba là, đẩy mạnh nghiên cứu lý luận, tổng kết thực tiễn; phát huy dân chủ, khuyến khích sáng tạo, đột phá trong công tác nghiên cứu, tổng kết thực tiễn, phát triển lý luận; khuyến khích tinh thần tự chủ, sáng tạo, tinh thần dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, sẵn sàng đương đầu với việc khó, đồng thời kiên quyết đấu tranh không khoan nhượng với các quan điểm sai trái, thù địch, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Cấp ủy cần không ngừng bám sát thực tiễn, cơ sở, lắng nghe ý kiến của nhân dân, nhất là nhà khoa học, chuyên gia và đội ngũ trí thức. Trước mắt, cần chú trọng việc nghiên cứu, tham gia đóng góp ý kiến có chất lượng xây dựng các dự thảo văn kiện đại hội đảng bộ các cấp nhiệm kỳ 2025 - 2030 và Đại hội XIV của Đảng, tổng kết 40 năm tiến hành công cuộc đổi mới đất nước và 50 năm nền văn học, nghệ thuật Việt Nam sau ngày thống nhất đất nước…
Bước vào kỷ nguyên mới - giai đoạn có tính bước ngoặt trong lịch sử dân tộc, trên cơ sở giữ vững các vấn đề kiên định mang tính nguyên tắc, phải có một tầm cao trí tuệ mới, một tinh thần chủ động, đổi mới sáng tạo trong xây dựng và tổ chức thực hiện quyết sách của Đảng. Cần được nghiên cứu, giải quyết từ thực tiễn đất nước, đồng thời có sự tham khảo kinh nghiệm của các nước; hoàn thiện hệ thống lý luận, nhất là vấn đề mới nảy sinh từ quá trình đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng; về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam, về xây dựng nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của nhân dân, do nhân dân và vì nhân dân; về bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch; về chuyển đổi số, đổi mới quản trị quốc gia; chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực... Cùng với đó, người làm công tác tư tưởng phải đi tiên phong trong việc nghiên cứu lý luận, tổng kết thực tiễn; phải gắn bó mật thiết với đời sống của nhân dân, phát hiện, nuôi dưỡng và nhân rộng nhân tố mới, cách làm tốt, đúc kết, khái quát thành lý luận, góp phần phát triển và hoàn thiện chủ trương, đường lối của Đảng.
Bốn là, phát huy mạnh mẽ giá trị của văn hóa, sức mạnh con người Việt Nam trong kỷ nguyên mới. Công tác tư tưởng phải làm cho các tầng lớp nhân dân nhận thức sâu sắc vị trí, vai trò của văn hóa, từ đó chung tay xây dựng văn hóa trong chính trị, kinh tế - xã hội. Tập trung xây dựng và triển khai thực hiện đồng bộ, hiệu quả hệ giá trị quốc gia, hệ giá trị văn hóa, hệ giá trị gia đình và chuẩn mực con người Việt Nam trong thời kỳ mới. Xây dựng môi trường văn hóa số phù hợp với nền kinh tế số, xã hội số và công dân số, phát huy vai trò của văn hóa là hệ điều tiết sự phát triển bền vững đất nước trong bối cảnh cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư. Truyền cảm hứng, khơi dậy ý chí, quyết tâm hành động, phát huy cao độ chủ nghĩa yêu nước, sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc; tinh thần “tự chủ, tự tin, tự lực, tự cường, tự hào dân tộc”, khả năng sáng tạo, tạo ra phong trào hành động cách mạng nhằm thực hiện thắng lợi mục tiêu chiến lược đã đề ra.
Năm là, tăng cường vai trò, trách nhiệm của cả hệ thống chính trị, nhất là cấp ủy, người đứng đầu cơ quan nhà nước và cơ quan báo chí, xuất bản, tuyên truyền trong công tác thông tin, tuyên truyền phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực. Cơ quan, đơn vị, địa phương tiếp tục chỉ đạo, quán triệt, thực hiện nghiêm Quy định số 116-QĐ/TW, ngày 28-7-2023, của Ban Bí thư, “Về chỉ đạo, định hướng và cung cấp thông tin, tuyên truyền phòng, chống tham nhũng, tiêu cực”; theo đó, công tác tư tưởng phải làm tốt nhiệm vụ chỉ đạo, hướng dẫn, định hướng thông tin tuyên truyền về phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực trong Đảng và trong xã hội, nhất là về thời điểm, quy mô, mức độ, liều lượng nội dung thông tin, đối tượng, phạm vi và hình thức thông tin, tuyên truyền đối với vụ việc, vụ án tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, dư luận xã hội quan tâm; bảo đảm thông tin được cung cấp chủ động, kịp thời, nhanh nhạy, chính xác góp phần tạo sự thống nhất về nhận thức, tư tưởng trong Đảng và sự đồng thuận trong xã hội; qua đó góp phần xây dựng Đảng và hệ thống chính trị ngày càng trong sạch, vững mạnh, xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên vừa “hồng”, vừa “chuyên”, giữ vững ổn định chính trị, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, tăng cường, củng cố niềm tin của nhân dân, nâng tầm vị thế, uy tín quốc tế của Việt Nam.
Một là, tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng đối với công tác tư tưởng. Công tác tư tưởng là nhiệm vụ của toàn Đảng, toàn hệ thống chính trị, trong đó sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo thường xuyên, liên tục, quyết liệt của Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, cấp ủy các cấp là yếu tố quan trọng hàng đầu nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác tư tưởng. Vì vậy, trước hết cấp ủy các cấp, bí thư cấp ủy phải nắm vững chủ trương, đường lối, chiến lược, chương trình, mục tiêu phát triển để lãnh đạo, chỉ đạo công tác tư tưởng, từ xây dựng kế hoạch đến tổ chức thực hiện, góp phần giải quyết đúng và trúng vấn đề thực tiễn đặt ra.
Hai là, giữ vững và phát huy thế chủ động tiến công trên mặt trận tư tưởng, gắn chặt lý luận với thực tiễn, nói đi đôi với làm, xây đi đôi với chống, lấy việc giáo dục, thuyết phục, nêu gương người tốt, việc tốt, nhân tố tích cực và việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh làm trọng; thể hiện rõ vai trò tiên phong, chủ lực trong công tác xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng, đạo đức. Công tác tuyên truyền, giáo dục cần chủ động, giữ được vai trò định hướng tư tưởng, dư luận xã hội trước sự phát triển như vũ bão của khoa học - công nghệ, bối cảnh thông tin đa chiều, mạng xã hội nở rộ, cách thức tiếp cận và nhu cầu thông tin của người dân ngày càng cao và đa dạng, nhất là trước thông tin trái chiều. Trước vấn đề mới, cần chủ động, có bước đi, lộ trình, phân vai cụ thể, đúng lúc, đúng chỗ, truyền đạt nhanh chóng, kịp thời, chính xác, hiệu quả đến mọi người dân, làm cho dân hiểu, dân tin, dân nắm vững, dân nhất trí, dân quyết tâm, đồng lòng thực hiện mục tiêu, quan điểm, định hướng, nhiệm vụ lớn về xây dựng và phát triển đất nước; kết hợp và đẩy mạnh chuyển đổi số vào tất cả lĩnh vực của công tác tư tưởng, đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu thông tin của nhân dân.
Ba là, đẩy mạnh nghiên cứu lý luận, tổng kết thực tiễn; phát huy dân chủ, khuyến khích sáng tạo, đột phá trong công tác nghiên cứu, tổng kết thực tiễn, phát triển lý luận; khuyến khích tinh thần tự chủ, sáng tạo, tinh thần dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, sẵn sàng đương đầu với việc khó, đồng thời kiên quyết đấu tranh không khoan nhượng với các quan điểm sai trái, thù địch, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Cấp ủy cần không ngừng bám sát thực tiễn, cơ sở, lắng nghe ý kiến của nhân dân, nhất là nhà khoa học, chuyên gia và đội ngũ trí thức. Trước mắt, cần chú trọng việc nghiên cứu, tham gia đóng góp ý kiến có chất lượng xây dựng các dự thảo văn kiện đại hội đảng bộ các cấp nhiệm kỳ 2025 - 2030 và Đại hội XIV của Đảng, tổng kết 40 năm tiến hành công cuộc đổi mới đất nước và 50 năm nền văn học, nghệ thuật Việt Nam sau ngày thống nhất đất nước…
Bước vào kỷ nguyên mới - giai đoạn có tính bước ngoặt trong lịch sử dân tộc, trên cơ sở giữ vững các vấn đề kiên định mang tính nguyên tắc, phải có một tầm cao trí tuệ mới, một tinh thần chủ động, đổi mới sáng tạo trong xây dựng và tổ chức thực hiện quyết sách của Đảng. Cần được nghiên cứu, giải quyết từ thực tiễn đất nước, đồng thời có sự tham khảo kinh nghiệm của các nước; hoàn thiện hệ thống lý luận, nhất là vấn đề mới nảy sinh từ quá trình đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng; về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam, về xây dựng nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của nhân dân, do nhân dân và vì nhân dân; về bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch; về chuyển đổi số, đổi mới quản trị quốc gia; chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực... Cùng với đó, người làm công tác tư tưởng phải đi tiên phong trong việc nghiên cứu lý luận, tổng kết thực tiễn; phải gắn bó mật thiết với đời sống của nhân dân, phát hiện, nuôi dưỡng và nhân rộng nhân tố mới, cách làm tốt, đúc kết, khái quát thành lý luận, góp phần phát triển và hoàn thiện chủ trương, đường lối của Đảng.
Bốn là, phát huy mạnh mẽ giá trị của văn hóa, sức mạnh con người Việt Nam trong kỷ nguyên mới. Công tác tư tưởng phải làm cho các tầng lớp nhân dân nhận thức sâu sắc vị trí, vai trò của văn hóa, từ đó chung tay xây dựng văn hóa trong chính trị, kinh tế - xã hội. Tập trung xây dựng và triển khai thực hiện đồng bộ, hiệu quả hệ giá trị quốc gia, hệ giá trị văn hóa, hệ giá trị gia đình và chuẩn mực con người Việt Nam trong thời kỳ mới. Xây dựng môi trường văn hóa số phù hợp với nền kinh tế số, xã hội số và công dân số, phát huy vai trò của văn hóa là hệ điều tiết sự phát triển bền vững đất nước trong bối cảnh cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư. Truyền cảm hứng, khơi dậy ý chí, quyết tâm hành động, phát huy cao độ chủ nghĩa yêu nước, sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc; tinh thần “tự chủ, tự tin, tự lực, tự cường, tự hào dân tộc”, khả năng sáng tạo, tạo ra phong trào hành động cách mạng nhằm thực hiện thắng lợi mục tiêu chiến lược đã đề ra.
Năm là, tăng cường vai trò, trách nhiệm của cả hệ thống chính trị, nhất là cấp ủy, người đứng đầu cơ quan nhà nước và cơ quan báo chí, xuất bản, tuyên truyền trong công tác thông tin, tuyên truyền phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực. Cơ quan, đơn vị, địa phương tiếp tục chỉ đạo, quán triệt, thực hiện nghiêm Quy định số 116-QĐ/TW, ngày 28-7-2023, của Ban Bí thư, “Về chỉ đạo, định hướng và cung cấp thông tin, tuyên truyền phòng, chống tham nhũng, tiêu cực”; theo đó, công tác tư tưởng phải làm tốt nhiệm vụ chỉ đạo, hướng dẫn, định hướng thông tin tuyên truyền về phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực trong Đảng và trong xã hội, nhất là về thời điểm, quy mô, mức độ, liều lượng nội dung thông tin, đối tượng, phạm vi và hình thức thông tin, tuyên truyền đối với vụ việc, vụ án tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, dư luận xã hội quan tâm; bảo đảm thông tin được cung cấp chủ động, kịp thời, nhanh nhạy, chính xác góp phần tạo sự thống nhất về nhận thức, tư tưởng trong Đảng và sự đồng thuận trong xã hội; qua đó góp phần xây dựng Đảng và hệ thống chính trị ngày càng trong sạch, vững mạnh, xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên vừa “hồng”, vừa “chuyên”, giữ vững ổn định chính trị, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, tăng cường, củng cố niềm tin của nhân dân, nâng tầm vị thế, uy tín quốc tế của Việt Nam.
Cán bộ, chiến sĩ Bộ Tư lệnh Cảnh sát biển Việt Nam với nhân dân đảo Thổ Chu, tỉnh Kiên Giang (Ảnh: TTXVN)
Sáu là, làm tốt công tác tư tưởng cho cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân nhận thức đúng về cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy của hệ thống chính trị. Công tác tư tưởng phải bám sát quá trình tổng kết Nghị quyết số 18-NQ/TW, ngày 25-10-2017, của Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XII), “Một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả”. Theo đó, cần chủ động, đi trước định hướng dư luận xã hội để việc sắp xếp, tinh gọn bộ máy nhanh chóng được thực thi trong toàn hệ thống chính trị; khẳng định đây là cuộc cách mạng tạo động lực đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc và đáp ứng sự tin tưởng, kỳ vọng của các tầng lớp nhân dân và bạn bè quốc tế vào quyết tâm mạnh mẽ của Đảng, Nhà nước Việt Nam trong cải cách bộ máy. Chủ động tổ chức gặp gỡ, đối thoại trực tiếp, cung cấp thông tin, giải đáp thắc mắc, làm tốt công tác tư tưởng, tháo gỡ kịp thời khó khăn, vướng mắc của cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, người lao động bị ảnh hưởng từ việc tinh gọn bộ máy. Gắn kết chặt chẽ giữa công tác tư tưởng, công tác tổ chức - cán bộ và công tác chính sách.
Bảy là, xây dựng và tổ chức thực hiện hiệu quả chủ trương, đường lối của Đảng trên các lĩnh vực giáo dục - đào tạo, khoa học - công nghệ, ứng phó với biến đổi khí hậu, bảo vệ môi trường, phòng, chống dịch bệnh, an sinh xã hội. Tập trung tham mưu Bộ Chính trị, Ban Bí thư, cấp ủy các cấp lãnh đạo, chỉ đạo phát triển mạnh mẽ khoa học - công nghệ và đổi mới sáng tạo gắn với phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, trở thành động lực chủ yếu phát triển đất nước và bảo vệ Tổ quốc. Chú trọng ngành, lĩnh vực đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế tri thức, kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, trọng tâm là lĩnh vực khoa học cơ bản, kỹ thuật, công nghệ; ứng dụng thành tựu khoa học - công nghệ, như công nghệ số, internet vạn vật, điện toán đám mây, trí tuệ nhân tạo, khoa học vật liệu bán dẫn… Tạo nhiều diễn đàn để chuyên gia, nhà khoa học, doanh nghiệp, người dân trao đổi ý tưởng, chia sẻ kinh nghiệm và cùng phát triển tư duy đổi mới về phát triển giáo dục - đào tạo, khoa học - công nghệ, chuyển đổi số…
Tám là, công tác tư tưởng phải nắm chắc, dự báo đúng, trúng, định hướng chính xác, kịp thời. Trước biến động mau lẹ, phức tạp, khó lường, khó đoán định của tình hình thế giới, khu vực và trong nước trên con đường tiến vào kỷ nguyên mới, công tác tư tưởng phải đi sâu vào từng đối tượng, địa bàn, lĩnh vực để theo dõi, nắm bắt, dự báo tư tưởng, tâm trạng và đề xuất giải pháp kịp thời, phải làm cho từng đối tượng thông suốt tư tưởng, thống nhất hành động và quyết tâm thực hiện; trong quá trình đó cơ quan, đơn vị cần tăng cường sự phối hợp với ban tuyên giáo các cấp theo Quyết định số 238-QĐ/TW, ngày 30-9-2020, của Ban Bí thư (khóa XII), “Về ban hành Quy chế phối hợp giữa ban tuyên giáo các cấp với cơ quan nhà nước cùng cấp trong việc thực thi pháp luật, triển khai kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, giải quyết các vấn đề nổi cộm, nhân dân quan tâm”. Quán triệt sâu sắc và thống nhất nhận thức: Công tác tư tưởng là công tác của Đảng, của cấp ủy, tổ chức đảng, mỗi chi bộ, đảng viên. Thông qua chi bộ, đảng viên để nắm bắt bức xúc, mâu thuẫn nảy sinh trong quá trình phát triển; xử lý ngay từ sớm, từ manh nha bức xúc nổi lên ở từng địa bàn, lĩnh vực tác động đến tư tưởng, tâm trạng xã hội và mong muốn, nguyện vọng của nhân dân, nhất là trước chủ trương chiến lược ngay từ cơ sở, để kịp thời tham mưu, định hướng chỉ đạo tuyên truyền, góp phần làm ổn định tình hình.
Chín là, tập trung làm thất bại mọi âm mưu “diễn biến hòa bình”, hoạt động phá hoại tư tưởng của các thế lực thù địch, phản động, cơ hội chính trị. Tăng cường nghiên cứu âm mưu, thủ đoạn, khuynh hướng lý luận, cách thức chống phá của các thế lực thù địch, phản động, cơ hội chính trị; xây dựng hệ thống lý luận cơ bản về “bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch”. Gắn kết chặt chẽ công tác bồi dưỡng, đào tạo, trao đổi, phổ biến kinh nghiệm trong bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng với hệ thống hóa, phổ biến lý luận, đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị và hoạch định chính sách. Có giải pháp cụ thể huy động sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, các cấp, các ngành, toàn dân trong bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, nhất là trong “phủ xanh” thông tin tích cực và phát hiện, xử lý nguồn tin xấu độc, tuyên truyền xuyên tạc, phủ nhận chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, chống phá Đảng, Nhà nước, chế độ xã hội chủ nghĩa. Đẩy mạnh xây dựng đội ngũ “bút chiến” sắc bén về lý luận, am hiểu sâu sắc thực tiễn với chuỗi bài có tính chiến đấu, tính giáo dục, tính thuyết phục cao, tạo đồng thuận trong thực hiện chủ trương lớn, giải quyết vấn đề bức xúc, có khả năng lan tỏa trong nhân dân, phản bác sắc bén các quan điểm sai trái, thù địch.
Mười là, đổi mới ngay trong chính đội ngũ cán bộ làm công tác tư tưởng. Cần đầu tư thích đáng cho việc xây dựng, phát triển đội ngũ cán bộ làm công tác tư tưởng; có chế độ, chính sách thỏa đáng nhằm thu hút, trọng dụng chuyên gia đầu ngành. Cùng với đó, mỗi cán bộ làm công tác tư tưởng phải không ngừng nỗ lực, rèn luyện nâng cao bản lĩnh chính trị, trình độ lý luận, khả năng tư duy, phương pháp giải quyết vấn đề tư tưởng nảy sinh, phải thực sự say mê, tâm huyết với nghề, luôn hướng về cơ sở, bám sát thực tiễn và gắn bó mật thiết với nhân dân, đặc biệt là làm tốt công tác nêu gương. Trước mắt, tổ chức đánh giá thực trạng đội ngũ cán bộ làm công tác tư tưởng từ Trung ương đến cơ sở, dự kiến nhu cầu, chủ động tạo nguồn và có kế hoạch xây dựng, phát triển đội ngũ phù hợp với tình hình mới.
Bảy là, xây dựng và tổ chức thực hiện hiệu quả chủ trương, đường lối của Đảng trên các lĩnh vực giáo dục - đào tạo, khoa học - công nghệ, ứng phó với biến đổi khí hậu, bảo vệ môi trường, phòng, chống dịch bệnh, an sinh xã hội. Tập trung tham mưu Bộ Chính trị, Ban Bí thư, cấp ủy các cấp lãnh đạo, chỉ đạo phát triển mạnh mẽ khoa học - công nghệ và đổi mới sáng tạo gắn với phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, trở thành động lực chủ yếu phát triển đất nước và bảo vệ Tổ quốc. Chú trọng ngành, lĩnh vực đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế tri thức, kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, trọng tâm là lĩnh vực khoa học cơ bản, kỹ thuật, công nghệ; ứng dụng thành tựu khoa học - công nghệ, như công nghệ số, internet vạn vật, điện toán đám mây, trí tuệ nhân tạo, khoa học vật liệu bán dẫn… Tạo nhiều diễn đàn để chuyên gia, nhà khoa học, doanh nghiệp, người dân trao đổi ý tưởng, chia sẻ kinh nghiệm và cùng phát triển tư duy đổi mới về phát triển giáo dục - đào tạo, khoa học - công nghệ, chuyển đổi số…
Tám là, công tác tư tưởng phải nắm chắc, dự báo đúng, trúng, định hướng chính xác, kịp thời. Trước biến động mau lẹ, phức tạp, khó lường, khó đoán định của tình hình thế giới, khu vực và trong nước trên con đường tiến vào kỷ nguyên mới, công tác tư tưởng phải đi sâu vào từng đối tượng, địa bàn, lĩnh vực để theo dõi, nắm bắt, dự báo tư tưởng, tâm trạng và đề xuất giải pháp kịp thời, phải làm cho từng đối tượng thông suốt tư tưởng, thống nhất hành động và quyết tâm thực hiện; trong quá trình đó cơ quan, đơn vị cần tăng cường sự phối hợp với ban tuyên giáo các cấp theo Quyết định số 238-QĐ/TW, ngày 30-9-2020, của Ban Bí thư (khóa XII), “Về ban hành Quy chế phối hợp giữa ban tuyên giáo các cấp với cơ quan nhà nước cùng cấp trong việc thực thi pháp luật, triển khai kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, giải quyết các vấn đề nổi cộm, nhân dân quan tâm”. Quán triệt sâu sắc và thống nhất nhận thức: Công tác tư tưởng là công tác của Đảng, của cấp ủy, tổ chức đảng, mỗi chi bộ, đảng viên. Thông qua chi bộ, đảng viên để nắm bắt bức xúc, mâu thuẫn nảy sinh trong quá trình phát triển; xử lý ngay từ sớm, từ manh nha bức xúc nổi lên ở từng địa bàn, lĩnh vực tác động đến tư tưởng, tâm trạng xã hội và mong muốn, nguyện vọng của nhân dân, nhất là trước chủ trương chiến lược ngay từ cơ sở, để kịp thời tham mưu, định hướng chỉ đạo tuyên truyền, góp phần làm ổn định tình hình.
Chín là, tập trung làm thất bại mọi âm mưu “diễn biến hòa bình”, hoạt động phá hoại tư tưởng của các thế lực thù địch, phản động, cơ hội chính trị. Tăng cường nghiên cứu âm mưu, thủ đoạn, khuynh hướng lý luận, cách thức chống phá của các thế lực thù địch, phản động, cơ hội chính trị; xây dựng hệ thống lý luận cơ bản về “bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch”. Gắn kết chặt chẽ công tác bồi dưỡng, đào tạo, trao đổi, phổ biến kinh nghiệm trong bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng với hệ thống hóa, phổ biến lý luận, đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị và hoạch định chính sách. Có giải pháp cụ thể huy động sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, các cấp, các ngành, toàn dân trong bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, nhất là trong “phủ xanh” thông tin tích cực và phát hiện, xử lý nguồn tin xấu độc, tuyên truyền xuyên tạc, phủ nhận chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, chống phá Đảng, Nhà nước, chế độ xã hội chủ nghĩa. Đẩy mạnh xây dựng đội ngũ “bút chiến” sắc bén về lý luận, am hiểu sâu sắc thực tiễn với chuỗi bài có tính chiến đấu, tính giáo dục, tính thuyết phục cao, tạo đồng thuận trong thực hiện chủ trương lớn, giải quyết vấn đề bức xúc, có khả năng lan tỏa trong nhân dân, phản bác sắc bén các quan điểm sai trái, thù địch.
Mười là, đổi mới ngay trong chính đội ngũ cán bộ làm công tác tư tưởng. Cần đầu tư thích đáng cho việc xây dựng, phát triển đội ngũ cán bộ làm công tác tư tưởng; có chế độ, chính sách thỏa đáng nhằm thu hút, trọng dụng chuyên gia đầu ngành. Cùng với đó, mỗi cán bộ làm công tác tư tưởng phải không ngừng nỗ lực, rèn luyện nâng cao bản lĩnh chính trị, trình độ lý luận, khả năng tư duy, phương pháp giải quyết vấn đề tư tưởng nảy sinh, phải thực sự say mê, tâm huyết với nghề, luôn hướng về cơ sở, bám sát thực tiễn và gắn bó mật thiết với nhân dân, đặc biệt là làm tốt công tác nêu gương. Trước mắt, tổ chức đánh giá thực trạng đội ngũ cán bộ làm công tác tư tưởng từ Trung ương đến cơ sở, dự kiến nhu cầu, chủ động tạo nguồn và có kế hoạch xây dựng, phát triển đội ngũ phù hợp với tình hình mới.
***
Chỉ còn một năm nữa chúng ta sẽ bước vào nhiệm kỳ Đại hội XIV của Đảng - khởi điểm của kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc với một tâm thế chủ động và quyết tâm chính trị rất cao của toàn Đảng, toàn dân. Sự đồng thuận, đoàn kết, thống nhất cao trong toàn Đảng, đại đoàn kết toàn dân tộc sẽ tạo nên sức mạnh vô địch, là điều kiện tiên quyết để đạt được mục tiêu, kỳ vọng, đích đến của kỷ nguyên mới. Do vậy, làm tốt công tác tư tưởng không chỉ là nhiệm vụ cấp bách trước mắt, mà còn là giải pháp có ý nghĩa chiến lược cho sự phát triển bền vững đất nước trong kỷ nguyên phồn vinh, thịnh vượng và phát triển của dân tộc Việt Nam ./.
NGUYỄN TRỌNG NGHĨA
Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương
-----
(1) Văn kiện Đảng toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2006, t. 47, tr. 91
(2) Văn kiện Đảng toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2016, t. 61, tr. 310, 311
(3) Văn kiện Hội nghị lần thứ năm Ban Chấp hành Trung ương khóa X, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2007, tr. 41 - 42
(4) Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2021, t. I, tr.40 - 41
5) Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2011, t. 7, tr. 415
(6) Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t. 8, tr. 554 - 555
(7) Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t. 8, tr. 279
(2) Văn kiện Đảng toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2016, t. 61, tr. 310, 311
(3) Văn kiện Hội nghị lần thứ năm Ban Chấp hành Trung ương khóa X, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2007, tr. 41 - 42
(4) Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2021, t. I, tr.40 - 41
5) Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2011, t. 7, tr. 415
(6) Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t. 8, tr. 554 - 555
(7) Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t. 8, tr. 279
Ý kiến bạn đọc
Bạn cần đăng nhập với tư cách là Thành viên chính thức để có thể bình luận
Những tin mới hơn
Những tin cũ hơn
LIÊN KẾT WEBSITE
Thăm dò ý kiến
Thống kê truy cập