Cạnh tranh công nghệ trí tuệ nhân tạo
Cuộc cạnh tranh trong lĩnh vực khoa học - công nghệ, đặc biệt là trí tuệ nhân tạo, đang ngày càng trở nên khốc liệt. Với sự ra đời của mô hình trí tuệ nhân tạo DeepSeek, tác động của khoa học - công nghệ tới mọi mặt của đời sống quốc tế đang trở nên mạnh mẽ hơn.
Công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) bắt đầu bùng nổ và gây chú ý kể từ sau sự kiện ra mắt của ChatGPT vào cuối năm 2022, đưa Nvidia trở thành một trong những công ty có giá trị nhất thế giới về phát triển AI. DeepSeek là một công ty trí tuệ nhân tạo của Trung Quốc thành lập từ năm 2023; chỉ hơn 01 năm sau khi hình thành, DeepSeek đã ra mắt sản phẩm cốt lõi DeepSeek-R1 vào ngày 20/01/2025, gây sốc cho giới công nghệ toàn cầu khi giới thiệu các mô hình AI có hiệu suất ngang tầm những Chatbot hàng đầu thế giới, nhưng với chi phí phát triển thấp hơn nhiều. Chỉ trong thời gian đầu DeepSeek ra mắt, giá cổ phiếu của nhà sản xuất chip NVIDIA lao dốc.
Sự xuất hiện của DeepSeek thách thức vị thế hàng đầu ngành công nghiệp AI của Mỹ, đồng thời làm suy yếu luận điểm có thể kiềm chế Trung Quốc bằng cách kiểm soát xuất khẩu của nước này. Các biện pháp kiểm soát này được coi như động lực giúp Trung Quốc đổi mới và tạo ra các mô hình tương đương nhưng với giá rẻ hơn. DeepSeek và mạng xã hộiTiktok mang đến sự đột phá thực sự khi thu hút lượng lớn người dùng phương Tây. Sự xuất hiện của DeepSeek đã khởi động làn sóng ra mắt các mô hình AI của Trung Quốc, với tuyên bố rằng các sản phẩm của họ tương đương với các công ty Mỹ nhưng hiệu quả gấp nhiều lần, với chi phí tối ưu hơn. Điều này đã làm dấy lên vấn đề về việc thay đổi chiến thuật trong cạnh tranh công nghệ. Theo đó, các công ty công nghệ Mỹ phải xem xét lại chiến lược phát triển, thay vì đầu tư phần cứng là các con chip siêu tốc độ đắt đỏ thì cần phải chuyển sang tối ưu thuật toán để giảm chi phí. Ngoài ra, đó còn là tăng cường khả năng dễ tiếp cận và mở rộng cơ hội phát triển sang các quốc gia có tiềm năng.
Công nghệ của DeepSeek với các phần mềm mã nguồn mở tạo ra các giá trị mới đánh dấu một bước ngoặt lớn và có thể trở thành cơ hội quan trọng cho khu vực châu Á. Indonesia và Ấn Độ đã công bố hợp tác (thông qua AIonOS và Indosat) để thành lập trung tâm về AI, tận dụng các mô hình của DeepSeek. Cơ sở điện toán AI sắp tới của Ấn Độ sẽ sử dụng các mô hình DeepSeek trên các máy chủ cục bộ để giải quyết các mối lo ngại liên quan việc bị kiểm soát dữ liệu. Trong khi đó, theo bà Kat Duffy, thành viên của Hội đồng quan hệ đối ngoại (CFR) của Mỹ, Mỹ đang phát triển AI theo cách tiếp cận riêng, không đáp ứng được nhu cầu của hầu hết các quốc gia trênthế giới.
Thành công vượt bậc của DeepSeek đã làm dấy lên nỗi lo ngại trong cộng đồng an ninh quốc gia Mỹ. Nhiều chuyên gia cảnh báo sản phẩm AI của Trung Quốc có thể rẻ hơn và ngày càng vượt trội hơn, từ đó đe dọa vị thế dẫn đầu của Mỹ trong cuộc đua công nghệ tiên tiến. Một số cơ quan chính phủ ở nhiều quốc gia đã chặn hoặc đang xem xét chặn DeepSeek trên thiết bị của nhân viên chính phủ. Hầu hết các quốc gia và khu vực đưa ra lệnh cấm DeepSeek đều viện dẫn lý do rủi ro an ninh và thiếu minh bạch về dữ liệu người dùng. Ngày 30/01/2025, Cơ quan Bảo vệ Dữ liệu Italy (Garante) yêu cầu hạn chế xử lý dữ liệu của người dùng Italy trên DeepSeek do thiếu minh bạch về quyền riêng tư. Ngày 31/01/2025, Cơ quan Hàng không - Vũ trụ Mỹ (NASA) chặn DeepSeek khỏi hệ thống và thiết bị của nhân viên. Ngày 06/02/2025, tờ Wall Street Journal đưa tin các nghị sĩ Mỹ đang lên kế hoạch đưa ra dự luật cấm DeepSeek trên các thiết bị chính phủ. Ngày 06/02/2025, chính phủ Australia cấm DeepSeek trên tất cả thiết bị của nhân viên chính phủ, viện dẫn rủi ro an ninh. Ngày 07/02/2025, Bộ Thương mại, Công nghiệp và Năng lượng Hàn Quốc tuyên bố tạm thời cấm DeepSeek trên thiết bị của nhân viên do lo ngại về an ninh.
Theo các chuyên gia, với sự ra đời của DeepSeek, cuộc đua AI không còn chỉ xoay quanh việc công ty hay quốc gia nào phát triển các mô hình tiên tiến nhất; mà ngày càng phụ thuộc vào việc ai khai thác AI hiệu quả nhất.
Nguồn: Bản tin của Ban Tuyên giáo Trung ương (Thông tin sinh hoạt chi bộ số 3-2025)
Mô hình AI của DeepSeek (Ảnh minh họa)
Sự xuất hiện của DeepSeek thách thức vị thế hàng đầu ngành công nghiệp AI của Mỹ, đồng thời làm suy yếu luận điểm có thể kiềm chế Trung Quốc bằng cách kiểm soát xuất khẩu của nước này. Các biện pháp kiểm soát này được coi như động lực giúp Trung Quốc đổi mới và tạo ra các mô hình tương đương nhưng với giá rẻ hơn. DeepSeek và mạng xã hộiTiktok mang đến sự đột phá thực sự khi thu hút lượng lớn người dùng phương Tây. Sự xuất hiện của DeepSeek đã khởi động làn sóng ra mắt các mô hình AI của Trung Quốc, với tuyên bố rằng các sản phẩm của họ tương đương với các công ty Mỹ nhưng hiệu quả gấp nhiều lần, với chi phí tối ưu hơn. Điều này đã làm dấy lên vấn đề về việc thay đổi chiến thuật trong cạnh tranh công nghệ. Theo đó, các công ty công nghệ Mỹ phải xem xét lại chiến lược phát triển, thay vì đầu tư phần cứng là các con chip siêu tốc độ đắt đỏ thì cần phải chuyển sang tối ưu thuật toán để giảm chi phí. Ngoài ra, đó còn là tăng cường khả năng dễ tiếp cận và mở rộng cơ hội phát triển sang các quốc gia có tiềm năng.
Công nghệ của DeepSeek với các phần mềm mã nguồn mở tạo ra các giá trị mới đánh dấu một bước ngoặt lớn và có thể trở thành cơ hội quan trọng cho khu vực châu Á. Indonesia và Ấn Độ đã công bố hợp tác (thông qua AIonOS và Indosat) để thành lập trung tâm về AI, tận dụng các mô hình của DeepSeek. Cơ sở điện toán AI sắp tới của Ấn Độ sẽ sử dụng các mô hình DeepSeek trên các máy chủ cục bộ để giải quyết các mối lo ngại liên quan việc bị kiểm soát dữ liệu. Trong khi đó, theo bà Kat Duffy, thành viên của Hội đồng quan hệ đối ngoại (CFR) của Mỹ, Mỹ đang phát triển AI theo cách tiếp cận riêng, không đáp ứng được nhu cầu của hầu hết các quốc gia trênthế giới.
Thành công vượt bậc của DeepSeek đã làm dấy lên nỗi lo ngại trong cộng đồng an ninh quốc gia Mỹ. Nhiều chuyên gia cảnh báo sản phẩm AI của Trung Quốc có thể rẻ hơn và ngày càng vượt trội hơn, từ đó đe dọa vị thế dẫn đầu của Mỹ trong cuộc đua công nghệ tiên tiến. Một số cơ quan chính phủ ở nhiều quốc gia đã chặn hoặc đang xem xét chặn DeepSeek trên thiết bị của nhân viên chính phủ. Hầu hết các quốc gia và khu vực đưa ra lệnh cấm DeepSeek đều viện dẫn lý do rủi ro an ninh và thiếu minh bạch về dữ liệu người dùng. Ngày 30/01/2025, Cơ quan Bảo vệ Dữ liệu Italy (Garante) yêu cầu hạn chế xử lý dữ liệu của người dùng Italy trên DeepSeek do thiếu minh bạch về quyền riêng tư. Ngày 31/01/2025, Cơ quan Hàng không - Vũ trụ Mỹ (NASA) chặn DeepSeek khỏi hệ thống và thiết bị của nhân viên. Ngày 06/02/2025, tờ Wall Street Journal đưa tin các nghị sĩ Mỹ đang lên kế hoạch đưa ra dự luật cấm DeepSeek trên các thiết bị chính phủ. Ngày 06/02/2025, chính phủ Australia cấm DeepSeek trên tất cả thiết bị của nhân viên chính phủ, viện dẫn rủi ro an ninh. Ngày 07/02/2025, Bộ Thương mại, Công nghiệp và Năng lượng Hàn Quốc tuyên bố tạm thời cấm DeepSeek trên thiết bị của nhân viên do lo ngại về an ninh.
Theo các chuyên gia, với sự ra đời của DeepSeek, cuộc đua AI không còn chỉ xoay quanh việc công ty hay quốc gia nào phát triển các mô hình tiên tiến nhất; mà ngày càng phụ thuộc vào việc ai khai thác AI hiệu quả nhất.
Nguồn: Bản tin của Ban Tuyên giáo Trung ương (Thông tin sinh hoạt chi bộ số 3-2025)
Ý kiến bạn đọc
Bạn cần đăng nhập với tư cách là Thành viên chính thức để có thể bình luận
Những tin mới hơn
Những tin cũ hơn
LIÊN KẾT WEBSITE
Thăm dò ý kiến
Thống kê truy cập