Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân Trần Quang Cơ (1929 - 1962)
Trần Quang Cơ, có bí danh là Tám Lượng, sinh năm 1929 tại làng Bình Ninh, quận Chợ Gạo, tỉnh Mỹ Tho (nay là xã Bình Ninh, huyện Chợ Gạo) trong một gia đình nông dân có truyền thống cách mạng. Bí danh của ông: Tám Lượng ghép với bí danh của ba cán bộ Đoàn khác (Chín Lực, Ba Võ, Năm Trang) làm thành một câu có ý nghĩa: Lực Lượng Võ Trang.
Thuở nhỏ, đồng chí học giỏi, từng là học sinh Collège de Mytho (nay là Trường Trung học phổ thông Nguyễn Đình Chiểu, thành phố Mỹ Tho, tỉnh Tiền Giang). Năm 1945, Cách mạng tháng Tám thành công. Vốn là một học sinh có lòng yêu nước nồng nàn, đồng chí tích cực tham gia phong trào cách mạng ở địa phương.
Tháng 10-1945, khi thực dân Pháp quay trở lại xâm lược Mỹ Tho, đồng chí “xếp bút nghiên”, thoát ly gia đình vào chiến khu Đồng Tháp Mười tham gia kháng chiến.
Sau đó, do yêu cầu của cấp trên, đồng chí trở lại nội ô Mỹ Tho, hoạt động trong giới thanh niên - học sinh, đảm nhận nhiệm vụ Phó Bí thư Đoàn trường Collège de Mytho. Tại đây, đồng chí đã cùng với Ban Chấp hành Đoàn trường lãnh đạo và chỉ đạo phong trào đấu tranh cách mạng của học sinh trường Collège nói riêng và học sinh toàn tỉnh Mỹ Tho nói chung ngày càng phát triển mạnh mẽ, nhất là phong trào tòng quân nhập ngũ, phong trào quyên góp tiền bạc, thuốc men, vải vóc, giấy viết,… ủng hộ kháng chiến. Năm 1947, đồng chí vinh dự trở thành Đảng viên Đảng Cộng sản Việt Nam và được bầu là Ủy viên Đoàn học sinh cứu quốc Nam bộ tỉnh Mỹ Tho.
Năm 1950, do nhận thấy đồng chí là một cán bộ Đoàn có lập trường chính trị vững vàng, năng nỗ, sáng tạo và đạt hiệu quả cao trong hoạt động; nên cấp trên đã điều động đồng chí lên Sài Gòn làm Bí thư Đoàn Trường Lycée Pétrus Ký (nay là Trường Trung học phổ thông chuyên Lê Hồng Phong, Thành phố Hồ Chí Minh).
Từ đó, phong trào đấu tranh của học sinh ở nhà trường lên rất cao, điển hình là cuộc đấu tranh chống chính quyền thực dân và bù nhìn đóng cửa các trường học và bắt bớ học sinh, chống khủng bố trong học đường ngày 09-01-1950 (sau đó, ngày này được chọn làm ngày sinh viên - học sinh Việt Nam); cuộc đấu tranh nhân đám tang của học sinh Trần Văn Ơn ngày 12-01-1950; cuộc đấu tranh chống sự can thiệp quân sự của Mỹ vào chiến tranh Đông Dương ngày 19-3- 1950 (từ đó, ngày này trở thành ngày toàn quốc chống Mỹ),…
Sau khi đỗ tú tài toàn phần, đồng chí vào dạy học tại Trường Huỳnh Khương Ninh. Với vỏ bọc là giáo chức tư, đồng chí đã âm thầm cùng nhiều đồng đội như Lê Bá Cang, Nguyễn Văn Khuê,… gầy dựng chi bộ Đảng trong các trường trung học, cao đẳng, đại học ở Sài Gòn: vô tuyến điện, hàng hải, y dược, luật,...
Sau năm 1954, đồng chí ở lại miền Nam, tiếp tục hoạt động trong phong trào sinh viên - học sinh (SV - HS) Sài Gòn - Gia Định. Năm 1959, đồng chí là Trưởng ban Ban vận động SV - HS Sài Gòn - Gia Định. Năm 1960, đồng chí được phân công làm Bí thư Ban Cán sự SV - HS và là Khu ủy viên Khu Sài Gòn - Gia Định.
Dưới sự chỉ đạo của đồng chí, phong trào đấu tranh của SV - HS Sài Gòn - Gia Định ngày càng dâng cao, tấn công quyết liệt vào chính phủ bù nhìn, độc tài, phát xít Ngô Đình Diệm. Trong thời kỳ này, hàng loạt các cuộc đấu tranh của SV - HS đã nổ ra, đòi hiệp thương, tổng tuyển cử thống nhất đất nước, dân chủ hóa trường học, lành mạnh hóa xã hội, dân tộc hóa giáo dục đại học; chống quân sự hóa học đường, văn hóa lai căng, đồi trụy, chống bắt quân dịch,…
Ngày 20-8-1961, quân đội Sài Gòn mở cuộc càn quét lớn vào vùng căn cứ Đức Hòa (tỉnh Long An). Với khẩu súng ngắn trong tay, đồng chí đã chiến đấu đến viên đạn cuối cùng rồi tháo súng ném xuống đồng bưng. Đồng chí bị giặc bắt cùng một số cán bộ, chiến sĩ. Trước họng súng của kẻ thù, đồng chí hiên ngang dũng cảm hô to: “Đả đảo đế quốc Mỹ, Đảng Lao động Việt Nam muôn năm” (nay là Đảng Cộng sản Việt Nam) trước lúc ngã xuống. Trong suốt quá trình hoạt động, đồng chí đã thể hiện được bản lĩnh của một cán bộ lãnh đạo có trình độ, năng động, sáng tạo, táo bạo, dũng cảm, kiên trung, bất khuất, toàn tâm toàn ý vì sự nghiệp cách mạng. Đồng chí đã anh dũng hy sinh, để lại niềm cảm phục về tấm gương kiên trung, bất khuất cho tuổi trẻ Sài Gòn - Gia Định.
Ngày 17-4-2010, đồng chí được Nhà nước truy tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân.
Tháng 10-1945, khi thực dân Pháp quay trở lại xâm lược Mỹ Tho, đồng chí “xếp bút nghiên”, thoát ly gia đình vào chiến khu Đồng Tháp Mười tham gia kháng chiến.
Sau đó, do yêu cầu của cấp trên, đồng chí trở lại nội ô Mỹ Tho, hoạt động trong giới thanh niên - học sinh, đảm nhận nhiệm vụ Phó Bí thư Đoàn trường Collège de Mytho. Tại đây, đồng chí đã cùng với Ban Chấp hành Đoàn trường lãnh đạo và chỉ đạo phong trào đấu tranh cách mạng của học sinh trường Collège nói riêng và học sinh toàn tỉnh Mỹ Tho nói chung ngày càng phát triển mạnh mẽ, nhất là phong trào tòng quân nhập ngũ, phong trào quyên góp tiền bạc, thuốc men, vải vóc, giấy viết,… ủng hộ kháng chiến. Năm 1947, đồng chí vinh dự trở thành Đảng viên Đảng Cộng sản Việt Nam và được bầu là Ủy viên Đoàn học sinh cứu quốc Nam bộ tỉnh Mỹ Tho.
Năm 1950, do nhận thấy đồng chí là một cán bộ Đoàn có lập trường chính trị vững vàng, năng nỗ, sáng tạo và đạt hiệu quả cao trong hoạt động; nên cấp trên đã điều động đồng chí lên Sài Gòn làm Bí thư Đoàn Trường Lycée Pétrus Ký (nay là Trường Trung học phổ thông chuyên Lê Hồng Phong, Thành phố Hồ Chí Minh).
Từ đó, phong trào đấu tranh của học sinh ở nhà trường lên rất cao, điển hình là cuộc đấu tranh chống chính quyền thực dân và bù nhìn đóng cửa các trường học và bắt bớ học sinh, chống khủng bố trong học đường ngày 09-01-1950 (sau đó, ngày này được chọn làm ngày sinh viên - học sinh Việt Nam); cuộc đấu tranh nhân đám tang của học sinh Trần Văn Ơn ngày 12-01-1950; cuộc đấu tranh chống sự can thiệp quân sự của Mỹ vào chiến tranh Đông Dương ngày 19-3- 1950 (từ đó, ngày này trở thành ngày toàn quốc chống Mỹ),…
Sau khi đỗ tú tài toàn phần, đồng chí vào dạy học tại Trường Huỳnh Khương Ninh. Với vỏ bọc là giáo chức tư, đồng chí đã âm thầm cùng nhiều đồng đội như Lê Bá Cang, Nguyễn Văn Khuê,… gầy dựng chi bộ Đảng trong các trường trung học, cao đẳng, đại học ở Sài Gòn: vô tuyến điện, hàng hải, y dược, luật,...
Sau năm 1954, đồng chí ở lại miền Nam, tiếp tục hoạt động trong phong trào sinh viên - học sinh (SV - HS) Sài Gòn - Gia Định. Năm 1959, đồng chí là Trưởng ban Ban vận động SV - HS Sài Gòn - Gia Định. Năm 1960, đồng chí được phân công làm Bí thư Ban Cán sự SV - HS và là Khu ủy viên Khu Sài Gòn - Gia Định.
Dưới sự chỉ đạo của đồng chí, phong trào đấu tranh của SV - HS Sài Gòn - Gia Định ngày càng dâng cao, tấn công quyết liệt vào chính phủ bù nhìn, độc tài, phát xít Ngô Đình Diệm. Trong thời kỳ này, hàng loạt các cuộc đấu tranh của SV - HS đã nổ ra, đòi hiệp thương, tổng tuyển cử thống nhất đất nước, dân chủ hóa trường học, lành mạnh hóa xã hội, dân tộc hóa giáo dục đại học; chống quân sự hóa học đường, văn hóa lai căng, đồi trụy, chống bắt quân dịch,…
Ngày 20-8-1961, quân đội Sài Gòn mở cuộc càn quét lớn vào vùng căn cứ Đức Hòa (tỉnh Long An). Với khẩu súng ngắn trong tay, đồng chí đã chiến đấu đến viên đạn cuối cùng rồi tháo súng ném xuống đồng bưng. Đồng chí bị giặc bắt cùng một số cán bộ, chiến sĩ. Trước họng súng của kẻ thù, đồng chí hiên ngang dũng cảm hô to: “Đả đảo đế quốc Mỹ, Đảng Lao động Việt Nam muôn năm” (nay là Đảng Cộng sản Việt Nam) trước lúc ngã xuống. Trong suốt quá trình hoạt động, đồng chí đã thể hiện được bản lĩnh của một cán bộ lãnh đạo có trình độ, năng động, sáng tạo, táo bạo, dũng cảm, kiên trung, bất khuất, toàn tâm toàn ý vì sự nghiệp cách mạng. Đồng chí đã anh dũng hy sinh, để lại niềm cảm phục về tấm gương kiên trung, bất khuất cho tuổi trẻ Sài Gòn - Gia Định.
Ngày 17-4-2010, đồng chí được Nhà nước truy tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân.
Ý kiến bạn đọc
Bạn cần đăng nhập với tư cách là Thành viên chính thức để có thể bình luận
Những tin mới hơn
Những tin cũ hơn
LIÊN KẾT WEBSITE
Thăm dò ý kiến
Thống kê truy cập