Lừa qua mạng - Chuyện dài kỳ và những bài học cảnh giác
Với sự phát triển của khoa học công nghệ hiện nay, Internet đã phát huy rất nhiều tiện ích; là một phần quan trọng của cuộc sống hiện đại, văn minh, đưa mọi người đến gần nhau hơn.
Trong đó, các trang mạng xã hội như Zalo, Facebook, Twitter… đã giúp mọi người có thể kết nối, tạo điều kiện thuận lợi trong giao lưu, trao đổi về mọi mặt của đời sống. Hàng ngày, chúng ta vẫn thấy những hoàn cảnh khó khăn được giúp đỡ nhờ thông tin do cộng đồng mạng chia sẻ. Câu chuyện cảm động về bác bảo vệ chẳng may làm mất xe được mọi người giúp đỡ là một minh chứng sống động nhất gần đây; hay những thủ đoạn của tội phạm được thông báo rộng rãi để mọi người cảnh giác; người thân bị thất lạc tìm lại được nhau nhờ Facebook, Zalo... Không ai phủ nhận những tiện ích vượt trội của Internet.
Song, bên cạnh những tiện ích, thì cũng còn nhiều ảnh hưởng tiêu cực do có một số đối tượng lợi dụng mạng xã hội để thực hiện hành vi phạm tội như: lừa đảo, cờ bạc, mua bán hàng cấm, kích động gây rối an ninh trật tự, xâm phạm an ninh quốc gia… Trong đó, có thể nói thủ đoạn lừa đảo, chiếm đoạt tài sản là câu chuyện dài kỳ để lại bài học đắt giá về ý thức cảnh giác, kỹ năng tự bảo vệ mình của mỗi cá nhân.
Làm quen, kết bạn để trộm cắp, lừa đảo chiếm đoạt tài sản
Đây có thể tạm gọi là “công thức” chung của một số đối tượng chuyên lợi dụng mạng xã hội để hoạt động phạm tội. Ban đầu là làm quen, kết bạn trên mạng, trò chuyện, rồi hẹn gặp nhau ngoài đời thực, kết thân, tìm hiểu về đời sống cá nhân của nhau rồi sắp xếp ý đồ trộm tài sản, lừa đảo bạn để chiếm đoạt tài sản.
Cách đây 2 năm, anh Huỳnh Quốc Duy, ngụ ấp Tân Phú 1, xã Tân Lý Đông, huyện Châu Thành đã từng mất 15.000.000 đồng để được một bài học cảnh giác cho việc kết bạn qua mạng. Anh Duy chân tình kể: Thông qua mạng xã hội facebook, anh kết thân với Phan Văn Quý, sinh năm 1997, ngụ thôn 1, xã Thanh Chi, huyện Thanh Chương, tỉnh Nghệ An. Sau một thời gian trò chuyện trên mạng, anh Duy đưa Quý về nhà chơi. Hôm sau, anh tiễn bạn ra bến xe mà không hề biết rằng Quý đã “cầm” theo 50.000.000 đồng của người thân. Đến khi dì của anh Duy phát hiện mất tiền, anh Duy mới đi thành phố Hồ Chí Minh tìm Quý. Quý chưa kịp về Nghệ An và thừa nhận đã trộm tiền, đã tiêu xài trong đêm hết 15 triệu đồng, trả lại 35.000.000 đồng. Anh Duy đưa Quý về Công an huyện Châu Thành trình báo.
Trước đó, Công an huyện Châu Thành cũng đã bắt giữ một thanh niên có hành vi lừa đảo, chiếm đoạt tài sản. Anh ta quê ở tỉnh Long An. Qua mạng facebook, anh ta làm quen một phụ nữ lớn tuổi hơn ở Châu Thành. Sau thời gian hò hẹn trên mạng, anh ta về nhà “nàng” chơi. Thấy “nàng” có chút tài sản, anh ta ngon ngọt rủ “nàng” đi thành phố Hồ Chí Minh tìm việc làm. Dọc đường đi, anh ta yêu cầu “nàng” bỏ mấy chục triệu đồng vào cốp xe để “phòng ngừa cướp giật”. Đến đoạn đường vắng, anh ta kêu “nàng” vào quán nước ven đường tìm mua card điện thoại. “Nàng” vừa bước đi, anh ta rồ ga vọt mất. “Nàng” vừa xấu hổ, vừa muốn giấu gia đình nên lần lữa mấy ngày sau mới báo Công an. Anh ta bị bắt, nhưng tài sản thì chẳng còn được bấy nhiêu.
Dù còn ít hay nhiều, thì đó cũng là số ít trong những nạn nhân may mắn tìm lại được chút tài sản, cơ quan chức năng kịp thời bắt giữ, xử lý tội phạm. Còn nhiều trường hợp bị lừa nhưng không hề biết tội phạm ở đâu, tài sản mất trắng, có khi lên đến vài trăm triệu đồng, vừa nợ nần, vừa xấu hổ với lối xóm, bạn bè, vừa phải che giấu gia đình, người thân.
Những cái bẫy quà khủng
Một phụ nữ ở thị xã Cai Lậy bị lừa mất 46.500.000 đồng cho biết: Thông qua mạng xã hội facebook, chị kết bạn với một người đàn ông có nick name Kim James, người này giới thiệu đang sinh sống ở nước ngoài. Sau nhiều lần nói chuyện, ông ta gợi ý sẽ chuyển tiền và hàng hóa về Việt Nam để giúp đỡ người nghèo, gồm quần áo và 30 ngàn đô la Mỹ, nhờ chị nhận giúp. Sau đó, có một người đàn ông gọi điện thoại cho chị, yêu cầu chị đóng phí 16.000.000 đồng để nhận hàng do ông Kim James gửi về từ nước ngoài. Không có tiền, chị mượn vàng của người thân đem cầm để đóng. Sau đó, người đàn ông yêu cầu chị đóng thêm 11.500.000 đồng, chị vẫn đóng. Rồi chúng yêu cầu chị phải nộp 19.000.000 đồng. Rồi phải “đóng phạt” 30.000.000 đồng vì hàng hoá quá “mức quy định”. Lúc chị sinh nghi thì số tiền chuyển đi đã lên đến 46.500.000 đồng. Chị báo Công an và số điện thoại vừa gọi đến cùng địa chỉ có nick Kim James không còn liên lạc được nữa.
Cũng trên địa bàn thị xã Cai Lậy, một thanh niên giấu vợ con, lén nạp vào một tài khoản lạ 20.000.000 đồng để “nhận thưởng” 200.000.000 đồng và một xe máy trị giá 45.000.000 đồng. Anh này kể: Vào một ngày đẹp trời cuối tháng 6/2018, có một đối tượng gọi vào điện thoại của anh thông báo việc trúng thưởng, yêu cầu anh nộp phí “nhận thưởng”. Nạp tiền xong, anh mới sinh nghi, liền chạy đến cửa hàng Viettel để hỏi thì mới tá hoả là mình bị lừa.
Mới đây, chỉ trong mấy tháng đầu năm 2019, Phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh đã nhận hàng chục đơn, tin báo tố giác về các vụ lừa đảo với thủ đoạn tương tự. Một cô gái trẻ ở xã Long An, huyện Châu Thành đã vay mượn bạn bè, kể cả vay nóng để nộp “phí nhận quà” là 115.000.000 đồng. Tiền nộp xong, cô gọi lại số điện thoại vừa liên lạc thì “mất sóng”, tìm địa chỉ kết bạn trên mạng thì đã biến khỏi danh sách bạn bè. Cô cho biết, anh ta làm quen với cô qua facebook. Anh ta tự giới thiệu là quân nhân nước ngoài, từng phục vụ ở “chiến trường Châu Phi” và được chính phủ hỗ trợ hàng chục nghìn đô la Mỹ, anh ta muốn đầu tư ở Việt Nam nhưng không có đủ tư cách pháp nhân nên nhờ cô nhận và giữ giúp số tiền anh ta gửi về, anh ta sẽ tặng cô một món tiền khủng.
Những câu chuyện khó tin đến như vậy mà vẫn có nhiều người bị lừa. Một phần, vì sự thiếu hiểu biết nhất định. Nhưng phần khác, nhiều người bị lừa vì những phần “quà khủng” mà đối tượng hứa hẹn. Những “cái lợi ảo” đã khiến một ít người thiếu tỉnh táo và “sụp bẫy”.
Nhận diện thủ đoạn
Thượng tá Phan Tấn Ca - Phó trưởng Phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh Tiền Giang cho biết: Đa số nạn nhân bị lừa qua mạng xã hội là phụ nữ, đang gặp chuyện buồn tình cảm nên dễ tin vào những hứa hẹn tốt đẹp. Bọn tội phạm lừa đảo giả vờ làm quen, rồi tổ chức dàn dựng các vở kịch lừa đảo để chiếm đoạt tiền của chị em. Phổ biến nhất là chúng thường sử dụng các nick name nước ngoài, tự xưng là quân nhân, muốn tặng tiền, quà cho người nhận hoặc đầu tư làm ăn, hoặc gửi từ thiện nhờ nhận giúp. Sau đó có một nhóm gọi điện thoại thông báo nhận hàng, yêu cầu nộp phí, thông báo hàng quá trọng lượng, nộp phạt…
Một thủ đoạn khác là thông báo cho trúng thưởng khuyến mãi với những phần quà và số tiền mặt có giá trị rất cao, sau đó yêu cầu bị hại chuyển tiền nộp phần chi phí rất nhỏ để nhận thưởng. Sau khi chiếm đoạt số tiền bị hại gởi, chúng tiếp tục yêu cầu bị hại chuyển tiền nhiều lần với những lý do khác nhau nhằm chiếm đoạt.
Lời kết
Thủ đoạn của bọn tội phạm lừa qua mạng rất cũ, lặp đi, lặp lại nhiều lần, với nhiều người. Có rất nhiều người dùng mạng xã hội nhận được những tin nhắn gạ gẫm, hứa hẹn tương tự, nhưng phần lớn đều bỏ qua, xoá kết bạn hoặc cung cấp thông tin cho lực lượng Công an. Chỉ có số ít người đang hụt hẫng về tâm lý, thiếu tỉnh táo và cũng có phần hám lợi nên dễ bị lừa.
Để phòng tránh, lực lượng Công an và các ban, ngành, đoàn thể đã tăng cường công tác tuyên truyền. Kể cả trên các trang mạng xã hội, cũng có rất nhiều cảnh báo về loại tội phạm này. Mọi người cần tìm hiểu và cảnh giác, khi nhận được các thông tin, thông báo từ mạng xã hội, cần kiểm tra lại thật kỹ; không vội vàng thực hiện các giao dịch theo yêu cầu của đối tượng. Đặc biệt, cảnh giác với những hứa hẹn tặng “quà khủng” từ những người chỉ biết qua nick name trên mạng, hoặc mời nhận hàng, nộp phí qua điện thoại nhưng lại yêu cầu giữ bí mật, không cho người thân biết.
Trong trường hợp có người thân nhắn tin qua các ứng dụng Facebook, Zalo, Viber... nhờ giúp đỡ thì cần trực tiếp gọi điện thoại lại để xác nhận nội dung thông tin, tránh bị lừa đảo; không cung cấp những thông tin về tài khoản cá nhân, giấy chứng minh nhân dân, số điện thoại của bản thân và gia đình cho đối tượng. Đồng thời, khi phát hiện các dấu hiệu lừa đảo, cần nhanh chóng trình báo cơ quan công an để xác minh, kịp thời xử lý vụ việc, ngăn chặn hành vi phạm tội.
Song, bên cạnh những tiện ích, thì cũng còn nhiều ảnh hưởng tiêu cực do có một số đối tượng lợi dụng mạng xã hội để thực hiện hành vi phạm tội như: lừa đảo, cờ bạc, mua bán hàng cấm, kích động gây rối an ninh trật tự, xâm phạm an ninh quốc gia… Trong đó, có thể nói thủ đoạn lừa đảo, chiếm đoạt tài sản là câu chuyện dài kỳ để lại bài học đắt giá về ý thức cảnh giác, kỹ năng tự bảo vệ mình của mỗi cá nhân.
Làm quen, kết bạn để trộm cắp, lừa đảo chiếm đoạt tài sản
Đây có thể tạm gọi là “công thức” chung của một số đối tượng chuyên lợi dụng mạng xã hội để hoạt động phạm tội. Ban đầu là làm quen, kết bạn trên mạng, trò chuyện, rồi hẹn gặp nhau ngoài đời thực, kết thân, tìm hiểu về đời sống cá nhân của nhau rồi sắp xếp ý đồ trộm tài sản, lừa đảo bạn để chiếm đoạt tài sản.
Cách đây 2 năm, anh Huỳnh Quốc Duy, ngụ ấp Tân Phú 1, xã Tân Lý Đông, huyện Châu Thành đã từng mất 15.000.000 đồng để được một bài học cảnh giác cho việc kết bạn qua mạng. Anh Duy chân tình kể: Thông qua mạng xã hội facebook, anh kết thân với Phan Văn Quý, sinh năm 1997, ngụ thôn 1, xã Thanh Chi, huyện Thanh Chương, tỉnh Nghệ An. Sau một thời gian trò chuyện trên mạng, anh Duy đưa Quý về nhà chơi. Hôm sau, anh tiễn bạn ra bến xe mà không hề biết rằng Quý đã “cầm” theo 50.000.000 đồng của người thân. Đến khi dì của anh Duy phát hiện mất tiền, anh Duy mới đi thành phố Hồ Chí Minh tìm Quý. Quý chưa kịp về Nghệ An và thừa nhận đã trộm tiền, đã tiêu xài trong đêm hết 15 triệu đồng, trả lại 35.000.000 đồng. Anh Duy đưa Quý về Công an huyện Châu Thành trình báo.
Trước đó, Công an huyện Châu Thành cũng đã bắt giữ một thanh niên có hành vi lừa đảo, chiếm đoạt tài sản. Anh ta quê ở tỉnh Long An. Qua mạng facebook, anh ta làm quen một phụ nữ lớn tuổi hơn ở Châu Thành. Sau thời gian hò hẹn trên mạng, anh ta về nhà “nàng” chơi. Thấy “nàng” có chút tài sản, anh ta ngon ngọt rủ “nàng” đi thành phố Hồ Chí Minh tìm việc làm. Dọc đường đi, anh ta yêu cầu “nàng” bỏ mấy chục triệu đồng vào cốp xe để “phòng ngừa cướp giật”. Đến đoạn đường vắng, anh ta kêu “nàng” vào quán nước ven đường tìm mua card điện thoại. “Nàng” vừa bước đi, anh ta rồ ga vọt mất. “Nàng” vừa xấu hổ, vừa muốn giấu gia đình nên lần lữa mấy ngày sau mới báo Công an. Anh ta bị bắt, nhưng tài sản thì chẳng còn được bấy nhiêu.
Dù còn ít hay nhiều, thì đó cũng là số ít trong những nạn nhân may mắn tìm lại được chút tài sản, cơ quan chức năng kịp thời bắt giữ, xử lý tội phạm. Còn nhiều trường hợp bị lừa nhưng không hề biết tội phạm ở đâu, tài sản mất trắng, có khi lên đến vài trăm triệu đồng, vừa nợ nần, vừa xấu hổ với lối xóm, bạn bè, vừa phải che giấu gia đình, người thân.
Những cái bẫy quà khủng
Một phụ nữ ở thị xã Cai Lậy bị lừa mất 46.500.000 đồng cho biết: Thông qua mạng xã hội facebook, chị kết bạn với một người đàn ông có nick name Kim James, người này giới thiệu đang sinh sống ở nước ngoài. Sau nhiều lần nói chuyện, ông ta gợi ý sẽ chuyển tiền và hàng hóa về Việt Nam để giúp đỡ người nghèo, gồm quần áo và 30 ngàn đô la Mỹ, nhờ chị nhận giúp. Sau đó, có một người đàn ông gọi điện thoại cho chị, yêu cầu chị đóng phí 16.000.000 đồng để nhận hàng do ông Kim James gửi về từ nước ngoài. Không có tiền, chị mượn vàng của người thân đem cầm để đóng. Sau đó, người đàn ông yêu cầu chị đóng thêm 11.500.000 đồng, chị vẫn đóng. Rồi chúng yêu cầu chị phải nộp 19.000.000 đồng. Rồi phải “đóng phạt” 30.000.000 đồng vì hàng hoá quá “mức quy định”. Lúc chị sinh nghi thì số tiền chuyển đi đã lên đến 46.500.000 đồng. Chị báo Công an và số điện thoại vừa gọi đến cùng địa chỉ có nick Kim James không còn liên lạc được nữa.
Cũng trên địa bàn thị xã Cai Lậy, một thanh niên giấu vợ con, lén nạp vào một tài khoản lạ 20.000.000 đồng để “nhận thưởng” 200.000.000 đồng và một xe máy trị giá 45.000.000 đồng. Anh này kể: Vào một ngày đẹp trời cuối tháng 6/2018, có một đối tượng gọi vào điện thoại của anh thông báo việc trúng thưởng, yêu cầu anh nộp phí “nhận thưởng”. Nạp tiền xong, anh mới sinh nghi, liền chạy đến cửa hàng Viettel để hỏi thì mới tá hoả là mình bị lừa.
Mới đây, chỉ trong mấy tháng đầu năm 2019, Phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh đã nhận hàng chục đơn, tin báo tố giác về các vụ lừa đảo với thủ đoạn tương tự. Một cô gái trẻ ở xã Long An, huyện Châu Thành đã vay mượn bạn bè, kể cả vay nóng để nộp “phí nhận quà” là 115.000.000 đồng. Tiền nộp xong, cô gọi lại số điện thoại vừa liên lạc thì “mất sóng”, tìm địa chỉ kết bạn trên mạng thì đã biến khỏi danh sách bạn bè. Cô cho biết, anh ta làm quen với cô qua facebook. Anh ta tự giới thiệu là quân nhân nước ngoài, từng phục vụ ở “chiến trường Châu Phi” và được chính phủ hỗ trợ hàng chục nghìn đô la Mỹ, anh ta muốn đầu tư ở Việt Nam nhưng không có đủ tư cách pháp nhân nên nhờ cô nhận và giữ giúp số tiền anh ta gửi về, anh ta sẽ tặng cô một món tiền khủng.
Những câu chuyện khó tin đến như vậy mà vẫn có nhiều người bị lừa. Một phần, vì sự thiếu hiểu biết nhất định. Nhưng phần khác, nhiều người bị lừa vì những phần “quà khủng” mà đối tượng hứa hẹn. Những “cái lợi ảo” đã khiến một ít người thiếu tỉnh táo và “sụp bẫy”.
Nhận diện thủ đoạn
Thượng tá Phan Tấn Ca - Phó trưởng Phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh Tiền Giang cho biết: Đa số nạn nhân bị lừa qua mạng xã hội là phụ nữ, đang gặp chuyện buồn tình cảm nên dễ tin vào những hứa hẹn tốt đẹp. Bọn tội phạm lừa đảo giả vờ làm quen, rồi tổ chức dàn dựng các vở kịch lừa đảo để chiếm đoạt tiền của chị em. Phổ biến nhất là chúng thường sử dụng các nick name nước ngoài, tự xưng là quân nhân, muốn tặng tiền, quà cho người nhận hoặc đầu tư làm ăn, hoặc gửi từ thiện nhờ nhận giúp. Sau đó có một nhóm gọi điện thoại thông báo nhận hàng, yêu cầu nộp phí, thông báo hàng quá trọng lượng, nộp phạt…
Một thủ đoạn khác là thông báo cho trúng thưởng khuyến mãi với những phần quà và số tiền mặt có giá trị rất cao, sau đó yêu cầu bị hại chuyển tiền nộp phần chi phí rất nhỏ để nhận thưởng. Sau khi chiếm đoạt số tiền bị hại gởi, chúng tiếp tục yêu cầu bị hại chuyển tiền nhiều lần với những lý do khác nhau nhằm chiếm đoạt.
Lời kết
Thủ đoạn của bọn tội phạm lừa qua mạng rất cũ, lặp đi, lặp lại nhiều lần, với nhiều người. Có rất nhiều người dùng mạng xã hội nhận được những tin nhắn gạ gẫm, hứa hẹn tương tự, nhưng phần lớn đều bỏ qua, xoá kết bạn hoặc cung cấp thông tin cho lực lượng Công an. Chỉ có số ít người đang hụt hẫng về tâm lý, thiếu tỉnh táo và cũng có phần hám lợi nên dễ bị lừa.
Để phòng tránh, lực lượng Công an và các ban, ngành, đoàn thể đã tăng cường công tác tuyên truyền. Kể cả trên các trang mạng xã hội, cũng có rất nhiều cảnh báo về loại tội phạm này. Mọi người cần tìm hiểu và cảnh giác, khi nhận được các thông tin, thông báo từ mạng xã hội, cần kiểm tra lại thật kỹ; không vội vàng thực hiện các giao dịch theo yêu cầu của đối tượng. Đặc biệt, cảnh giác với những hứa hẹn tặng “quà khủng” từ những người chỉ biết qua nick name trên mạng, hoặc mời nhận hàng, nộp phí qua điện thoại nhưng lại yêu cầu giữ bí mật, không cho người thân biết.
Trong trường hợp có người thân nhắn tin qua các ứng dụng Facebook, Zalo, Viber... nhờ giúp đỡ thì cần trực tiếp gọi điện thoại lại để xác nhận nội dung thông tin, tránh bị lừa đảo; không cung cấp những thông tin về tài khoản cá nhân, giấy chứng minh nhân dân, số điện thoại của bản thân và gia đình cho đối tượng. Đồng thời, khi phát hiện các dấu hiệu lừa đảo, cần nhanh chóng trình báo cơ quan công an để xác minh, kịp thời xử lý vụ việc, ngăn chặn hành vi phạm tội.
Ý kiến bạn đọc
Những tin mới hơn
Những tin cũ hơn
LIÊN KẾT WEBSITE
Thăm dò ý kiến
Thống kê truy cập